Burası hakkında o kadar çeşitli ve spekülatif yorumlar var ki.. siyasi durumu, yeşil hat bölgesi, krizler, yasaklar, yalarlar vs vs.. hiç girmek istemiyorum. Yakın zamana değineceğim.
kapalı maraşa giriş için ilk girişte mücahit'ler kıbrıslı türk askerler nöbet tutar. Buradan izinle geçebilirsiniz. Sonrasında ise mehmetçiklerin kontrolünden geçilir. Burdan geçmek için özel izin gerekir.
Bölgede fotoğraf çekimi ve araçtan inmek yasaktır. BM’ askerleri hala bu kontrolü gerçekleştirir. Hatta kontrol öyle sıkı işlemektedir ki (Görenler hatırlayacaktır) sophia loren’in sahil kıyısındaki evinin sağ tarafında askerî lojmanlarda oturan ailelerin çocukları azıcık şehire doğru ilerlese BM askerlerince uyarılır hatta bazen tutulur.
ilk girişten itibaren yıkık bir kilise karşılar sizi. Maraş ikon kilisesi. Geçtiğimiz yıllara kadar turistler bu kiliseye girebilmekte ancak şehir içinde ilerlememekteydi. Şimdi kiliseye girişte yasak. Şehrin içinde ilerledikçe tek katlı evlerin tepelerine kadar sarmış begonvil tümülüsleri karşılar sizi. Evet, görüntü aynı tümülüsü andırır. Biraz daha ilerledikçe çok katlı binalar ve binaların duvarlarında yüzlerce farklı noktada mermi izleri görürsünüz. Delik deşiktir binalar. Savaşın izlerini takip ederken bir yandan da 70’lerde zamanın durduğu bir şehri izlemektesinizdir. Eski otomobiller, herbiri birbirinden güzel mimari yapılar, büyük oteller, kiliseler, dükkanlar.. hatta yollar. Amerikadaymışsınız hissini uyandırır herbiri. ikinci kontrol noktasına dek zaman makinasına girmiş gibi hissedersiniz.
Bazen böyle hikayeler duyarsınız.. Harekatın başladığı zaman ocaktaki yemeğini bırakanlar, ziynet eşyalarını almadan kaçanlar, çocuklarını kaybedip kaçanlar.. birçoğunun doğru olduğunu şehre girdiğinizde anlayabilirsiniz. Bazı evlerin hatta otomobillerin kapıları ardına kadar açık, bazı evler yanmış. Arkasında büyük bir dram barındırdığı bariz.. akabinde görüntü değişir. Sofia hanımın evini geçtikten sonra ikinci kontrol noktasına gelirsiniz.
Özel izinle girilen ikinci kontrol noktasından sonra sahile ulaşırsınız. Eski ve belki de üzerine tek çivi çakılmamış binalarla doludur. Sahil bomboş, bakir, su tertemiz ve göz alıcıdır. Her şey harekatın başladığı o ilk anlarda olduğu şekliyle donmuştur, sık kullanılan otel lobileri bile.