birçok nedeni var. kendi yorumumu katarak yazayım.
aşırı geniş topraklara ulaştı... belli bir süre sonra birbiri ile kültür farklılıkları bulunan hatta ırk farklılıkları bulunan toplumlar bir arada yaşadı ve toplumsal düzen bozuldu. bu kadar büyük bir coğrafyaya hakim olunduğu için o topraklara iyi hükmedilemedi. aşiretler, ırklar, milletler birleşti. herkesin asıl amacı kendi milletine ait bir devlet kurmaktı. geniş coğrafyalara hükmettiği için de toplum için fazla icraat yapılamadı. hemen her bakımdan halk gelişmiş ülkelere kıyasla geri kaldı.
gemiye yabancı kadın aldı... osmanlı padişahlarının neredeyse hemen hepsinin soyunun yabancı olması büyük bir etkendi. malesef orhun kitabelerine sadık kalınmadı ve yabancının hediyelerine, kadınları kanıldı. ırk bozuldu. kan değişti.
yeniliğe önem verilmedi... özellikle sultan süleyman'dan sonra biz en büyüğüz havalarına girildi. batı bizi her anlamda sollayıp gitmişken bizim paşalarımızın gavur icadıdır diyip karşı çıkması dolayısıyla yeniliklerden uzak kalındı.
duraklama ve gerileme dönemi padişahları... bazıları dışında çoğu padişah tembeldi. zevk-ü sefa içinde yaşamayı ülkenin bekasına tercih ettiler.
rüşvet, yolsuzluk... tıpkı günümüzde ki gibi saray çevresi zengin, halk fakir kaldı. herkes cebini düşündü. halkı düşünen olmadı.
eğitim... halkı eğitmek yerine çiftçilik yapıp vergi vermesi tercih edildi. bilim üzerine çalışmalar yapan medreseler kapatılıp sadece din eğitimi veren medreseler açıldı.
daha birçok neden sayabiliriz. bunlar benim görüşlerim. en önemli etkenlerin bunlar olduğu kanaatindeyim.
