Beyhude muhabbetler bunlar. Siz ehli iman 100 delil getirseniz, ehli küfür de size 100 inkar tezi sunar, kendince savlar öne sürer işin içinden çıkar. Neden? Allah teala hem zahir (açık) hem batın (gizli) iman eden de olacak, inkar edip küfr içinde kalan da. Zahire örnek; işte önümüzde hz peygamber (s.a.s), miraçta yüce allah ile görüştü. Batın, hikmeti gereği zatı cemalini gizledi bu dünyada. Görseydi herkes iman ederdi. Çünkü iradeler serbest bırakıldı. inanç konusunda cebriyet yok. Kul muhayyer. Kul bu konuda tamamen özgürdür. Bu konuda doğru, ciddi ve kararlı bir çaba sarfedenler mutlak surette hidayete nail olacaktır. Fakat her halükârda Rahmani (lahuti/ilahi) akıl fikir ve buna bağlı temayüller olacağı gibi, tağuti (küfrani/şeytani/zulmani) akımlar akıllar fikirler ve buna bağlı taraftarlar da olacak. Bu mukadderat takdirat ve hikmet. Fakat asla kaderiyyecilik yok. Dileyen iman edecek, dileyen etmeyecek. Allah herkesi serbest bırakmıştır. Normal şartlarda Çalışan gayret eden ve hakk eden bu nimete nail olabilir. Bir de cenabı hakkın kendisine meccanen (karşılıksız) lütfettikleri, bunlar da istisna. Yüce yaradanın kimsenin (hiç bir kulun) inancına ihtiyacı da yoktur üstelik. Bu şekilde hareket etmek fayda sağlamaz. Bu bir kör döğüşüdür ancak.
