fetih (işgal) işlerinde başarının başa geçen şuna buna haddinden fazla bağlı olduğunu sananların boş hayıflanmasıdır.
bunlar bayezid iktidarının bir tepki iktidarı olduğunu, bayezid'in başa fatih'in yaptıklarından hazzetmeyenler (başta vakıflarına el koyduğu, latin alimlere, sanatçılara yüz verdiği için bozulan yobazlar olmak üzere, ağır vergileriyle ezilen halk ve de bitmez tükenmez savaşlarında çok can kaybeden ordu) sayesinde geçtiğini bilmezler. bayezid'in başa geçer geçmez fatih ne yaptıysa tam tersini yapması sebepsiz değildi.
fatih'in zaferlerini iyi kötü bilirler ama o zaferlerin kaç cana mal olduğunu ve de yenilgilerini bilmezler. oysa fatih belgrad ve rodos kuşatmalarında yenilgiye uğramıştır. paşalarının da çok cana mal olan ağır yenilgileri vardır. kazıklı voyvoda'ya karşı yaptığı seferin sonucunun zafer mi yenilgi mi olduğu çok tartışmalıdır; baskınlardan o kadar bunaldı ki eflak'tan apar topar geri çekilmek zorunda kaldı.
velhasıl fatih halkı bezdirmişti, bu şekilde devam edilemezdi... belki de ölümü bile artık zorunlu hale gelen iktidar değişimi ihtiyacı sebebiyle olmuştur ki böyle olmuş olabileceğini gösteren bazı kanıtlar mevcuttur.
şimdi gelsin eksiler... cehaletin marifet sayıldığı günlerde doğruyu söylemek hep tepki doğurur. varsın öyle olsun...