türk alfabesi

entry23 galeri
    9.
  1. tarihin hiçbir döneminde türkçe'nin bir tek alfabesi olmamıştır. ilk yazılı eserlerini m.s 8. yüzyılda veren türkler çok sayıda alfabe kullanmıştır. bildiğimiz ilk alfabe runik adıyla da bilinen köktürk alfabesidir. daha sonra budizm etkisiyle sanskrit kökenli uygur alfabesi kullanılmıştır. islam etkisiyle de arap alfabesi kullanılmaya başlanmıştır ve 20. yüzyıla kadar çoğunlukla bu alfabe kullanılmıştır. bu arada başka birçok alfabe de türkler arasında kullanılmıştır: örneğin kıpçak sahasının en önemli metinlerinden olan codex cumanicus, latin harfleriyle 13-14. yüzyıllar arasında yazılmıştır (x ve q gibi harfler de var bu metinde, vay bölücüler vay*). karay türkleri ibrani alfabesini kullanmışlardır zira kendileri musevidir. ermeni alfabesiyle yazılmış türkçe metinler de mevcuttur.

    20. yüzyılın başlarından itibaren ise türkçe için en yaygın kullanım alanına kavuşan iki alfabe latin ve kiril alfabeleridir; ama hâla arap alfabesiyle yazan türk toplulukları mevcuttur. yani birçok cahilin, bizim alfabemiz şöyledir böyledir, diye saçma sapan hava atmalarına vesile olan şimdiki latin alfabesinin türkçe'de geniş yer bulmasının tarihi 100 (yazıyla yüz) yılı geçmiyor. kaldı ki şu anda kullandığımız latin alfabesi fonetik bir alfabe değildir, yani türkçe'nin seslerini tam olarak karşılamamaktadır. "kazan" ile "kelek" kelimelerindeki "k" sesleri aynı değildir; ama kullandığımız alfabe bu ve benzeri farklılıkları gözardı eder.

    harf devrimi konusuna hiç girmiyorum, çıkamayız oradan çünkü. sadece bir kitap önerebilirim:

    (bkz: geoffrey lewis)
    (bkz: trajik basarı)
    0 ...