1.
-
türk tarihinin başlangıcından itibaren önemli olaylarının tarihlerini belirtir.
*
isa'dan önce,
2500 : çin'de ilk türk medeniyeti.
750 : sakaların avrupaya gelişleri.
250 : sarmatların, sakaların yerini alışı.
209 : mete'nin asya hunları hakanı oluşu.
174 : mete'nin ölümü.
50 : hunların çin'e tabi oluşları.
isa'dan sonra,
25 : hunların çin tabiyetinden çıkışı.
48 : hun imparatorluğunun bölünüşü.
93 : kuzey hunlarının ortadan kalkışı.
216 : güney hun devletinin ortadan kalkışı.
261 : topaların ortaya çıkışı.
304 : hunların han sülalesini kuruşları.
329 : han sülalesinin yerini çao devletinin alışı.
350 : eftalitlerin ortaya çıkışı.
352 : çaonun yerini eski yen krallığının alışı.
370 : eski yen krallığının sona erişi.
374 : batı hunlarının güney rusya'da görünüşleri.
376 : batı ts'in devletinin kuruluşu.
384 : yeni yen krallığının doğuşu.
385 : batı yen devletinin kuruluşu.
394 : batı yen devletinin ortadan kalkışı.
402 : juan-juanların ortaya çıkışlarıç
407 : hun hia devletinin kuruluşu.
408 : yeni yen krallığının ortadan kalkışı.
431 : batı ts'in devletinin ortadan kalkışı.
434 : attila'nın hakan oluşu.
447 : attila'nın lüleburgaz'a inişi.
452 : attila'nın roma'ya yürüyüşü.
454 : attila'nın ölümü.
460 : sabirlerin ortaya çıkışı.
469 : batı hun imparatorlluğunun dağılışı.
482 : bulgarların karadeniz kuzeyinde görünmeleri.
503 : sabirlerin doğu avrupada görünmeleri.
534 : topa devletinin ikiye bölünüşü.
550 : doğu topa devletinin sona erişi.
550 : hazarların güney rusya'da görünüşleri.
552 : juan-juanların sona ermesi, göktürklerin doğuşu.
558 : avarların avrupada görünüşleri.
565 : eftalit devletinin sona erişi.
581 : batı topa devletinin sona erişi.
582 : göktürklerin ikiye bölünüşü.
619 : avarların istanbul'u kuşatmaları.
620 : sabirlerin ortadan kalkışı.
626 : avarların istanbul'u ikinci kez kuşatmaları.
630 : doğu göktürklerin sona erişi, hazarların bağımsızlığı.
638 : batı göktürklerin ikiye bölünüşü.
641 : batı göktürklerin yeniden birleşişi.
659 : batı göktürk devletinin sona erişi.
665 : idil (kama) bulgar devletinin kuruluşu.
679 : tuna bulgar devletinin kuruluşu.
680 : doğu göktürklerin canlanışı.
716 : bilge kağan'ın göktürklerin başına geçişi, sulu kağan'ın onokların başına gelişi.
724 : sulu kağan'ın arapları yenilgiye uğratışı.
745 : göktürklerin ortadan kalkışı, uygur devletinin kuruluşu.
751 : karluklarla arapların çin'e karşı talas zaferi.
791 : şarlman'ın avarları yenişi.
813 : tuna bulgarlarının istanbul'u kuşatmaları.
840 : kırgızların uygur devletini ortadan kaldırmaları.
850 : karahanlılar devletinin doğuşu.
864 : tuna bulgarlarının ortodoks oluşları
870 : peçeneklerin idil'in batısına geçişleri.
921 : idil bulgarlarının müslüman oluşları.
923 : çöl türklerinin çin'e hakim oluşları.
960 : karahanlıların müslüman oluşları, selçukluların cend'e göçleri.
978 : sebütekin'in gazne'ye hakim oluşu.
985 : uzların idil'in batısına geçişi.
998 : mahmut'un gazne tahtına çıkışı.
1016 : hazar devletinin sona erişi.
1026 : peçeneklerin tuna'nın güneyine sarkmaları.
1030 : kıpçakların idil boylarına gelişleri, gazneli mahmut'un ölümü.
1032 : selçukluların harezm'e göç edişleri.
1035 : selçukluların horasan'a göçleri.
1040 : dandanakan savaşı, tuğrul beyin selçuklu sultanı oluşu.
1042 : karahanlılar devletinin ikiye bölünüşü.
1050 : peçeneklilerin edirne'yi kuşatmaları.
1064 : kıpçakların tuna güneyine sarkmaları.
1071 : malazgirt zaferi.
1071 : alp arslan'ın ölümü.
1075 : türkiye selçuklu devletinin ortaya çıkışı.
1087 : peçeneklerin ipsana'ya inişleri.
1091 : lebenium savaşı, peçeneklerin ortadan kalkışı.
1092 : melikşah'ın ölümü.
1097 : haçlı ordularının iznik'i alışları.
1101 : kılıç arslan'ın haçlıları yenişi.
1128 : atsız'ın harzemşah oluşu.
1130 : doğu karahanlıların kara-hitay hakimiyetine girişi.
1141 : sultan sancar'ın katvan'da kara-hitaylılara yenilişi, batı karahanlıların kara-hitay hakimiyetine geçişleri.
1147 : türkiye selçuklularının 2.ci haçlı ordularını dağıtışı.
1153 : sultan sancar'ın oğuzlara esir düşüşü.
1157 : büyük selçuklu sultanlığının dağılışı.
1169 : selahaddin eyyubi'nin sultan oluşu.
1176 : kılıç arslan 2'nin miriakefalon zaferi.
1185 : prens igor'un kıpçaklara yenilişi.
1187 : gazne sultanlığının ve kirman selçuklularının sona erişi.
1190 : 3.ncü haçlı ordularının anadoludan geçişleri.
1193 : selahaddin eyyubi'nin ölümü.
1194 : ırak selçuklularının sona erişi.
1206 : cengiz'in büyük kağan oluşu, delhi türk sultanlığının doğuşu.
1210 : harzemşah'ın kara-hitaylıları yenişi.
1211 : doğu karahanlılar devletinin ortadan kalkışı.
1212 : batı karahanlılar devletinin ortadan kalıkışı.
1220 : mogolların harezm'i işgal edişleri.
1222 : mogolların kıpçak-rus kuvvetlerini yenişleri.
1224 : celaleddin harzemşah'ın hindistan'dan dönüşü.
1227 : cengiz'in ölümü.
1230 : türkiye selçukluları-harzemşah arasında yassı-çimen savaşı.
1231 : mogolların harezmşah devletini ortadan kaldırışları.
1236 : mogolların kıpçak ülkesini işgale başlayışı.
1237 : batu han'ın kama bulgar devletini sona erdirişi.
1239 : kıpçak hakimiyetinin sona erişi.
1241 : mogolların viyana önüne gelişi, işgale başlayışları.
1242 : keyhüsrev'in kösedağ'da mogollara yenilişi.
1250 : kölemen sultanlığının kuruluşu.
1256 : hulagu'nun irana'a gelişi, karaman beyliğinin doğuşu.
1270 : menteşe oğulları beyliğinin kuruluşu.
1276 : pervane oğulları beyliğinin doğuşu.
1280 : sahip ata oğulları ile eşref oğulları beyliklerinin doğuşu.
1292 : candar oğulları beyliğinin doğuşu.
1299 : osmanoğulları beyliğinin bağımsızlık alışı.
1300 : germiyan, hamid oğulları ve karasi beyliklerinin doğuşu.
1306 : çağatay hanlığının fiilen kuruluşu.
1308 : türkiye selçuklu sultanlığının sona erişi.
1310 : aydın oğulları, saruhan oğulları beyliklerinin doğuşu.
1322 : pervane oğulları beyliğinin sonu.
1326 : eşref oğulları beyliğinin sonu.
1335 : ilhanluı devletinin dağılışı.
1339 : dulkadir oğulları beyliğinin doğuşu.
1344 : eretna devletinin doğuşu.
1353 : ramazan oğulları beyliğinin doğuşu.
1361 : karasi beyliğinin sonu.
1370 : timur devletinib kuruluşu.
1380 : sahip ata oğullarının sonu, kara-koyunluların doğuşu.
1381 : eretna devletinin sonu, kadı burhaneddin devletinin doğuşu.
1400 : kadı burhaneddin devletinin sonu.
1402 : ankara savaşı, anadolu beyliklerinin ihyası.
1403 : akkoyunlu beyliğinin doğuşu.
1410 : saruhan beyliğinin sonu.
1423 : hamid oğulları beyliğinin sonu.
1424 : menteşe beyliğinin sonu.
1426 : aydın oğulları beyliğinin sonu.
1428 : özbek hanlığının doğuşu.
1429 : germiyan oğullarının sonu.
1437 : kazan hanlığının kuruluşu.
1441 : kırım hanlığının kuruluşu.
1445 : kasım hanlığının kuruluşu.
1453 : istanbul'un fethi.
1461 : candar oğullarının sonu.
1466 : astarhan hanlığının kuruluşu.
1468 : timurluların ikiye bölünüşü.
1470 : kara-koyunlu devletinin sonu.
1473 : otlukbeli savaşı.
1487 : karamanoğullarının sonu.
1502 : altınordu hanlığının sonu.
1503 : ak-koyunluların sonu.
1507 : timurluların sonu.
1510 : özbeklerin şah ismail'e yenilişleri, hiva hanlığının doğuşu.
1517 : mısır'ın zaptı, kölemen sultanlığının sonu.
1521 : dulkadir oğullarının sonu.
1526 : delhi türk sultanlığının sonu, babur devletinin doğuşu.
1556 : astarhan hanlığının sonu.
1560 : kazan hanlığının sonu.
1665 : sibirya özbek hanlığının ruslar tarafından ilhakı.
1678 : çağatay hanlığının ortadan kalkması.
1681 : kasım hanlığının sonu.
1710 : hokan'da fergana özbej hanlığının doğuşu.
1793 : kırım hanlığının rusya tarafından ilhakı.
1857 : babür imparatorluğunun sonu.
1875 : hokand hanlığının rusya tarafından ilhakı.
1884 : horasan'ın ruslar tarafından ilhakı.
1920 : bağımsız hiva ve buhara hanlıklarının ruslar tarafından ilhakı.
1922 : osmanlı imparatorluğunun sonu ve türkiye cumhuriyetinin onun yerini alması.
