ışık hızında hareket etmek deyim yerindeyse zamana meydan okumak olarak değerlendirilebilir. ama bir yanılgıdır. zamanda herhangi bir yavaşlamadan söz edebilmemiz için ışık hızında bir düşüş tespit etmemiz gerekmektedir. bilim adamları laboratuvarlarda vakumlu ortamlarda lazer ışınlarının hızını ölçerek ışık hızını şuan bildiğimiz değeri ile 1972 yılında tespit etmişlerdir. peki yüz bin yıl önce ışık hızı ölçülmüş olsaydı acaba on basamak - yirmi basamak küsuratına kadar bugünkü değerle aynı değer mi tespit edilecekti?
edwin hubble 1929 yılında uzak galaksilerin ışınlarının dalga boyunun arttığını keşfetti. dalga boyunun artmasını şöyle düşünebiliriz. göle bir taş attık, attığımız noktadan çevreye dairesel şekilde dalgalar oluştu. dalga merkezine yakın yerlerde dalgalar arası mesafe daha kısadır. dalga merkezinden uzaklaştıkça dalgalar arası mesafe de artar. hubble bunu nasıl keşfetti? uzak galaksilerden gelen ışınların dalga boyunun kırmızıya kaydığını keşfetti. bir ışığın dalga boyunun kırmızıya kayması demek dalga boyunun arttığı anlamına gelir. göle geri dönelim. dalga merkezinden 10 metre ilerde küçük bir kurbağa nilüfer yaprağından adacığında osurarak keyif çatıyor ve 2 saniyede bir attığımız taşın dalgasıyla adacığı hafif sarsılıyor. sonra dalga duruldu diyelim. bu sefer kurbağacıktan 20 metre uzakta bir yere aynı şiddette dalga oluşturacak şekilde taş atalım. kurbağacık bu sefer 3 saniyede bir dalganın etkisiyle sarsılacaktır. çünkü aynı şiddette attığımız taşın dalga boyu kurbağacığa gelene kadar uzamıştır. işte hubble da bunu keşfetmiş. bir ışık kaynağının dalga boyu uzuyorsa kaynaktan uzaklaşıyoruz demiş.
ışık farklı özellikteki ortamlarda farklı hızlarda ilerler. ortamın yoğunluğu ve karakteri değiştikçe ışık hızında da değişim gözlenecektir. peki uzak galaksilerden gelen ışığın kat ettiği yolun yapısında bir değişim yaşanmış olması mümkün müdür? uzay-zamanın yoğunluğunda bir değişim yaşanmış olabilir mi? yani galaksiler birbirlerinden uzaklaşmak yerine birbirlerine yaklaşıyor olabilirler mi? peki ya bu yüzden ışığın hızı düşmüşse? laboratuvarlarda vakumlu ortamlarda ölçtüğümüz ışık hızı ile uzay-zaman dokusunda ilerleyen ışık hızı ne kadar örtüşmektedir? lazerlerle sınırlı mesafelerde ölçtüğümüz ışık hızı, milyarlarca ışık yılı uzaklıktan gelen ışıkların hızına ne kadar hatasız uyarlanabilmektedir? o değil de, foton yorulur mu lan? onun da canı yok mu? milyarlarca ışık yılı uzaktan gelmiş, bi soluklanayım, azcık yavaşlayayım demeye hakkı yok mu? çok adisiniz bilim adamları:(
