belirlenimcilik olarak da bilinir. her hareket geçmiş olaylar tarafından belirlenir düşüncesini kapsar. bu bakımdan "saat"e benzetilir ve tarihte nadiren bir makine doğrudan doğruya anlatılmıştır ve bulunduğu çağın temel zihinsel özelliklerini etkilemiştir.