osmanlı dini esaslara gore yonetilen bir imparatorluktu. ortada seriat var,
hilafet var,saltanat var. millet esasına dayalı bir anlayıs sozkonusu degil.
zaten tebaası da muslim ve gayrimuslim olarak tanımlanıyor.
insanların milliyetlerinden etnik kimliklerinden once dini inanclarıyla
tanımlanmaları ve ona gore muameleye tabi tutulmaları sozkonusu.
zaten batıda baslayan milliyetcilik akımları da osmanlının dini esasa dayanan
iktidarının sonunu getiriyor. osmanlının sonu geliyor ama dagılmasıyla beraber
geriye sorunlu bir cografya bırakıyor. bugun balkanlar hala problemlidir.
turkiye cumhuriyetinin rumlarla,ermenilerle ve kurtlerle yasadıgı sorunların
altında da iste bu ummet kafası yatar. bu sorunlar hep osmanlının mirasıdır.
batıda fransız devrimiyle baslayan milliyetcilik akımı osmanlıya gecikerek
geldi.milliyetcilik dinin onune gecti ve bu osmanlının sonu oldu.
batı emperyalizmi arap cografyasında ve afrikada sınırları cetvelle
cizerek belirledi, kabile toplumlarının sefleri bir anda devlet baskanı oldu.
kabile toplumları bir anda guya bagımsız devlet oldular.
ama icice gecmis homojen olmayan etnik yapılardan olusan bolgelerde
catısma ve karısıklık kacınılmaz oldu.osmanlının hakim oldugu cografyalarda
orgun bir devlet yapısı yoktu, o yuzden isyanlar kısa surede etkisini gosterdi.
osmanlı birinci dunya savasına girmeseydi bile cokusu kacınılmazdı.
aslında osmanlı tarihi sultan selim den once ve sonra diye ikiye ayrılır.
osmanlı halifeligi ele gecirmesiyle beraber tamamen arap islamın kontrolune
girerek kimlik-ruh degistirmistir. anadolu islamına sırt cevirerek
arap islamını-seriatını benimsemistir.
