RiVAYETLERDE (HADiSLERDE) VE SiYER (TARiH) KAYNAKLARINDA SORGULAMAK
Rivayetlerde ve siyer kaynaklarında vahiy olmayan konularda Hz Muhammed (a.s.)’in, arkadaşlarıyla sıklıkla istişarede bulunduğuna, ciddi biçimde tedbirler aldığına ve onun bazı kararlarına arkadaşlarının itiraz ettiğine dair pek çok örnek görmekteyiz. Nitekim o;
Ağaçların aşılanmasıyla ilgili kararından vazgeçmiştir.
Bedir Savaşı’nda ordunun konuşlandırılacağı mevziyle ilgili kararından vazgeçmiştir.
Bedir esirleriyle ilgili alınacak karar konusunda onun görüşünden farklı fikirler ortaya çıkmıştır.
Uhud Savaşı’nda Medine’de kalma kararından vazgeçmiştir.
Hendek Savaşı’nda düşman birliğini dağıtmak için Gatafanlılara Medine hurmalarının 1/3’inin teklif edilmesi kararından vazgeçmiştir.
Hudeybiye Antlaşması’nın bazı maddelerinin yazılması konusunda bazı sahabenin itirazlarını islam dışı bir davranış olarak nitelememiştir.
Fetih günü Mekke’nin dokunulmazlığı (sit alanı) kapsamında bazı bitkilerin toplanması ve bazı kapların kırılması kararından vazgeçmiştir.
Abdullah ibnu Übey ibni Selül’ün cenazesine katılma konusunda onun görüşünden farklı görüşler ortaya çıkmıştır.
Zıhar yapılan kadının onunla tartışması vahiyle de bildirilmiştir.
Evlatlığı Zeyd’in ve evli kadın Berîre’nin boşanmadaki ısrarları, farklı görüş örnekleridir.
Hz Ömer, Hudeybiye’de Mekke’ye elçi olarak görevlendirilmiş, ancak o gitmeme gerekçesini bildirerek gitmemiştir.
Üsame ibnu Zeyd’i komutan olarak atamış, ancak sahabeden bazı kişiler bu atamayı tartışma konusu yapmışlardır.
Huneyn günü Abbâs ibnu Mirdâs ganimet miktarını tartışma konusu yapmış, bunun üzerine onun payını artırmıştır.
Yukarıdaki örneklerde de görüldüğü gibi Allah’ın ve elçilerinin, düşünmeye, sorgulamaya ve akıl yürütmeye değer verdikleri görülmektedir.