Kişi, araştırma yapsa bile hiçbir zaman cevabını bulamayacağı alanda soru sorması sorgulamak değildir, boşa vakit harcamak, gündemi meşgul etmek, asıl sorumluluklardan uzaklaşmaktır. Örneğin, bir insanın gelecek bir yıl boyunca neler yapacağını biliyor muyuz? Hayır. Bilim insanları bunu bilmek için senelerce kafa yorsa cevabını bulabilirler mi? Hayır. Çünkü özgür irade sonucu neler olacağını bilemeyiz. Peki, insanın gelecekte neler yapacağını araştırmak, sorgulama alanına girer mi? Hayır. Sorgulama alanına girmiyor diye insanların geleceklerini ilişkin birtakım davranışları ortaya koyacaklarını söylememiz dogma mıdır? Elbette Hayır. Tüm bunlar niye böyledir? Çünkü sorgulamak demek, araştırmalar sonucunda cevabının bilinmesinin ve bulunmasının mümkün olduğu konulardır.
Örneğin, Karadeniz’de kaç balığın olduğu, bir insanın, fiziksel ve biyolojik açıklama dışında neden yeryüzüne kedi veya köpek olarak değil de insan olarak geldiği, meleklerin niteliği ve sayısı, ahiretle ilgili bildirimlerin niteliği konusunda milyonlarca uzman çalışsa da cevabını bulamayacağı merak sorularıdır. Allah’ın varlığıyla ilgili sorular da böyledir. Allah’ın insanla muhatap olmasının amacı, varlığının mahiyetinin bilinmesi değil, niteliklerinin ve insanca yaşamak için ahlaki erdemlerin bilinmesidir. O’nun niteliklerini ve buyruklarını doğru anlayıp anlamadığımızdan emin olmak için olanca gücümüzle araştırmalı, sorgulamalı ve bu konudaki hakikate ulaşmalıyız. Bu hakikate ulaştıktan sonra, bu hakikatin “mutlak doğru” olduğuna inanmak dogma değildir. Evet, inananlar, cana kıymanın, zulmün ve çalmanın kötü olduğuna asla kuşku duymadan inanmaktadırlar.
Oysa sorgulamak, cevabını bilmenin ve bulmanın mümkün olduğu ve cevabının insana katkısı olduğu sorulardır. Allah da, insanları bunları bilmekten sorumlu tutmamıştır. Bunların bilinmesinin insan egosunu tatminden başka insana bir katkısı bulunmamaktadır. Bunlara harcanacak zaman ve enerji, insanın sıkıntıları ve sorunları üzerine harcanmalı ve bunları iyileştirmek için her türlü sorgulama yapılmalıdır.
Bugün bilimsel konular, yalnızca üniversite amfilerinde konuşulmuyor, hemen her tarafta konuşuluyor. Bu sevindirici bir gelişmedir. Bilim, hiçbir sınıfın tekelinde değildir, olmamalıdır ve olmayacaktır. Bu sayede, gerçekten bilim üretenlerle bilimi maske olarak kullanan kişiler ayırt edilecektir. Internet ortamlarında, işe yarar-yaramaz, ahlaki-ahlakdışı, mantıklı-mantıksız, bilimsel-bilimdışı pek çok konuda paylaşım bulmak elbette mümkündür. Bunun kanıtı; science ve nature gibi bilim dergilerinin; Ulusal Bilimler Akademisi (National Center for Science Education), Nasa ve Tübitak gibi bilim çevrelerinin paylaşımlarını Kamu’ya da açmalarıdır.
Neden birileri özellikle dinin dogmalardan oluştuğu iddiaları için çaba harcıyor? Çünkü onlar, din adına ortaya atılan uydurmaların ve yaşanan saçmalıkların, tam da bu uydurmalara ve saçmalıklara karşı olan gerçek dinle eşitlenmesini arzuluyorlar. Arzuluyorlar ki ilkel dürtülerini ve içgüdüsel eğilimlerini sınırsız, sorumsuz, kontrolsüz ve ölçüsüz biçimde yaşasınlar.
