yönetmenliğini ümit kıvanç'ın yaptığı, "ilerlemeci" kanlı "uygarlık" tarihinin genel hatlarıyla ele alındığı, daha çok dünya üzerinde maden işçilerinin hayatlarının konu edildiği harikulade bir belgesel film. ve oldukça yıkıcı gerçekleri gözler önüne serer bu belgesel. kanlı uygarlık tarihini.
film adını, pek çok şarkıcının ve grubun cover'ını yaptığı "16 tons" adlı şarkıdan alır. Şarkının sözleri ise maden işçileri söylemlerinden oluşur. her gün çıkarılmak zorunda olan on altı ton kömür. filmde bu şarkının oluşum hikayesi de verilir. aynı zamanda bölüm aralarında şarkının farklı isimlerce söylenmiş cover'ları da yer alır.
"ileriki aşamada insanlık, yok ettiği uygarlığın adını taşıyan araba modeli yapabilecekti: aztek."
"akıl, yoksul çoluk çocukları madenlere gönderdi. din de, karanlıkta can verenlerin arkadasından ilahiler söyleyerek kalanları teselli etmeye koyuldu. böylece, ertesi gün yine madene inebileceklerdi."
belgesel kara elmas diyarı olarak bilinen zonguldak'taki maden ocaklarında çalışan köylü maden işçilerinin hayatlarına da büyük ölçüde yer verir. zonguldak'ta öğretmenlik yapan ilhan berk'in de bu maden işçilerinin hayatını konu aldığı şiiri yer alır:
"öyle insanlar gördüm ki
ölüm peşlerine düşmeğe korkardı
kılları uzamış hayvanların yanısıra
ya kuyulara iniyorlar
ya kuyulardan çıkıyorlardı
kazmaları kürekleri lâmbalariyle
ya insanlar gibi toprağın üstünde
ya köstebekler gibi toprağın altındaydılar."
