Öncelikle faşizmin tanımından yola çıkmamız lazımdır. Faşizm toplumu belli özellikler çerçevesinde birleştirip karşı gelen düşünceleri bir şekilde susturmaya dayanır, tek tip insanın var olmasını ister ki kendini sağlamlaştırsın, düzen sağlam olsun. Bir diğer değişle faşizmle ırkçılığı karıştırmamak ve faşizm deyince akla ırkçılığın gelmemesi lazımdır.
Efendim sol düşüncenin neyi savunduğu bir yana, neyi uyguladığı ve uygulayacağı daha önemlidir. sol düşünce sahipleri yeterli güce ulaşsa, herhangi diğer bir düşünce sahipleri gibi faşistçe davranmayacaklar mıdır acaba? Daha önce sol görüşlü yönetimler faşizmin alasını uygulamamışlar mıdır? Kendi halklarına bile öyle ya da böyle etmediklerini bırakmamıştır. Sovyetler, doğu avrupa hep bunun örnekleriyle doludur. Yalan mı?
Sonuç olarak bu tartışmaların altında insanın daha yüzeysel kalacak düşünceleri* değil yüzbinlerce yıldır getirdiği alışkanlıklar yatar, yani güçlü olanın güçsüze sözünü gerçirmesi. Bütün insanlar kabul etmese de doğaları gereği faşisttir.
