islam gelmeden önce de var olmuş kültürdür, evet. bağımsızlıklarına düşkün oldukları için devlet otoritesi altına girmemişlerdir. bu yüzden devletler çabuk yıkılmıştır.
ama islam’ın türk toplumu için en uygun din olduğunu da bilmek lazım. hıristiyanlık, musevilik, şamanizm vs türklerin inandığı dinler arasından olmasına rağmen hiçbiri islam kadar uzun süreli olmamıştır.
Mehmet kaplan kültür ve dil kitabında “Bu dinler bilhassa Budizm ve Maniheizm, Türklerin asırlardan beri yaşadıkları hayata, örf ve âdete aykırı idi. Bundan dolayı geniş Türk kitlesi bu dinlerden hoşlanmamış, islamiyeti ise candan sevmiştir.” demiştir.
Tonyukuk'un bunda büyük rolü var diye düşünüyorum. Budizm'de savaşma kültürü olmadığı için Türklerin savaşçılığını yok edeceğini düşünmüş, Türklerin Budizme girmelerine mani olmuştur. budizm zaten bir barış dinidir.
kültür çoğu zaman dine göre şekillenir. ama aynı dili konuşan topluma da millet denir. yani türk kültürü eşittir islam kültürü demek doğru değildir. kazakistan yüzde 70’ini müslümanların oluşturduğu bir ülkedir. gerek mutfak kültürü, gerek müzik, gerekse kültürel sanat alanında gözle görülebilir farklılar yaşadığımız bir türk devletidir.