Romanlarında natüralist bir tavırla Türkiye gerçeklerini irdelemiş ve teşhisi koymuştur : " Elli yılı kucaklayan sosyalist düşünce tarihimizde, Türkiye gerçeklerine eğilmiş ikiden fazla makale bulmanın ihtimali yoktur. Batıdan duyduğumuz bir iki basmakalıp düşünceyi tekrarlamaktan başka ne yaptık ? " - Kemal Tahir ( Türkiye Defteri s.2 )
" Kemal'in romanları, hiçbir kilisenin sözcülüğünü yapmaz, herhangi bir tarikatın değil hakikatin emrindedirler. Zaten Kemal'i de, siyasi bir doktrine hapsetmek yanlış. Sağ ve sol tasnifi, o büyük ve coşkun yaratıcı için değil ulema-i rusünumuzun mumyalaşmış kafaları için geçerli. " - Cemil Meriç