başta sosyoloji bilimi olmak üzere bir çok disiplin tarafından kullanılmakta olan marksist bir kavramdır. haliyle karl marx tarafından üretilmiştir. dört temel aşaması vardır;
1. insanın kendi emek ürünlerine yabancılaşması
2. insanın kendi emeğine yabancılaşması
3. insanın öteki insanlara yabancılaşması
4. insanın kendi insan doğasına yabancılaşması
marksist ekol günümüzün toplumsal krizlerini bu aşamalar üzerinden açıklamaktadır. anarko-komünistler de bu kavramları kullanmaktadır. keza kapitalist tüketim toplumunun bütün kazancı da bu dört aşama üzerinden gerçekleşir. insanların kendi doğalarından yabancılaşarak yarattıkları yapay ahlak normları, kapitalizmin yarattığı psikolojik bir hastalık olan bunalımlar; temelde bu süreçlerin akabinde gerçekleşmektedir.
