ses 1885

entry12 galeri
    3.
  1. darülbedayi'nin fransız tiyatrosunda oynadığı bu dönemde aynı sahnede yer alan başka etkinliklerde görebiliyoruz. örneğin 1935-36 sezonunda süreyya opereti'nin dağılmasıyla kurulan halk opereti sahneyi darülbedayi'ile paylaşır.
    ilk oyunu necdet rüştü ile mahmut yesare'nin yaz dığı "bay bayandır" müziklerini seyfettin-sezai asal kardeşlerin yaptığı operette toto karaca lütfullah sururi, mehmet karaca, yaşar özsoy, celal sururi gibi sanatçılar vardır. orkestrayı karla kapoçelli yönetmektedir.

    fransız tiyatrosu 1936 yazında başka bir gösteriye ev sahipliği yapar. güney amerika'dan gelen zati sungur yurdunda ilk gösteriyi bu salonda yapmak ister. salonun işletmecisi arditi efendi yine nazlanır. i. galip arcan ve necdet mahfi'nin çabaları sonucu emprezaryo, ancak fiks bir beden karşılığı zati sungur'un gösteri yapmasını kabullenir. gösteriler öyle tutulurki arditi yüzde üzerinden anlaşma yapmadığına pişman olur.

    yine bu dönemde tiyatromuzun daha sonraki dönemlerinde de sık sık karşımıza çıkacak olan "jübile" geleneğinin başladığını görebiliyoruz. 1937 yılında önce naşit, ardından fikret şadi'nin jübileleri yapılır, 1941 yılında ise geleneksel tiyatromuzun emektar sanatçısı asım baba'nın.
    darülbedayi'nin fransız tiyatrosundan ayrılmasının teknik öyküsü ise şöyle. tepebaşı2nda yine arditi tarafından yönetilen asri sinemanın (eski amfi tiyatrosu) adı ses olarak ekim 1941 tarihinde değiştirilmiştir. bir yıl sonra eylül 1942'de ise arditi, fransız tiyatrosunun icarını sami kazım koray'a devreder.
    şehir tiyatrosu, binanın yeni sahibiyle anlaşamaz. bir takas yapılır ve şehir tiyatrosu komedi bölümü tepebaşı'ndaki eski amfi tiyatrosuna geçer. buranın adı, yani "ses" ise halep çarşısındaki tiyatroya taşınır. artık tiyatromuzun adı "ses sinema ve tiyatrosu" dur. binanın yeni işletmecisi burayı bir sezon sinema olarak çalıştırır. özellikle fransız filmleri oynatılır. giovanni scognamillo anılarında, calouzot'un "katil 21 numarada oturuyor", l'herbier'nin "fantastik gece" ve jacques becker'in "falbalas"'ını hatırladığını anlatır.
    1943 yılında bu sahnede yeni bir topluluk çalışmaya başlayacaktır. ses tiyatrosu ve opereti adını taşıyan bu topluluğun sanat yönetmeni avni dilligil'dir. orkestra ve bale elemanlarıyla birlikte 65 kişilik bir kadroya sahip olan tiyatronun ilk oyunu rey kardeşlerin yazdığı "hava civa"'dır. kasım 1943 te oynamaya başlayan hava civa operetinin program broşüründe şöyle yazıyor :

    "ses tiyatrosu ile rejisörü avni dilligil'in ve opera sanatkarımız semiha berksoy'ile bariton ihsan balkır'ın gayesi sade ve sade operet oynamak değildir ve olamazda.
    operet şehrimiz ve memleketimiz için ne büyük bir ihtiyaçsa, istanbul'da bir opera ve ikinci bir dram ve komedi tiyatrosu kurmak o kadar büyük ihtiyaçtır.
    işte ses tiyatrosu ile onun sahnesini idare eden rejisör ve iki değerli opera sanatkarı kendi yollarında yürüyecekler, bir yandan sayın halkımızın gülmek ve hafif musiki dinlemek zevkini tatnime çalışırken, bir yandan da istanbul'da bir operaanın temelini kurmaya, ikinci bir komedi ve dram teşekkülü meydana getirmeye çalışacaklardır"

    ses tiyatrosu önüne koyduğu bu önemli görevleri yerine getiremez.sahne esas olarak bir operet hatta giderek revü tiyatro haline gelecektir.
    2 ...
  1. henüz yorum girilmemiş
© 2025 uludağ sözlük