foruma dönen sözlük'e karşı olma prensibini aşarak bir takım tartışmaların ilerleticiliğini de düşünürek son bir kez cevap vermekte fayda var. birincisi sormakta fayda var sosyalizm emek-sermaye karşıtlığı üzerinden doğmadıysa ne üzerinden doğdu? ikincisi bunu pek fazla irdelemeyen yazarımıza karşın tarihin bir anlamını soralım? tarihin akışını sağlayan motor güç nedir? sınıf savaşımı yoksa başka bir şey mi? sınıf savaşımı ise kapitalizm çağında karşıt sınıflar kimlerdir? eğer karşıt sınıflar işçi sınıfı ile burjuvazi ise emek-sermaye karşıt mıdır yoksa birbirini mi doğurur?
buradaki soruları geçip işin özüne gelirsek çarpıtmanın ne olduğuna bakalım. doğrudur, yanlıştır. emek-sermaye karşıtlığının varlığı herkes tarafından kabul edilse bile bir kişi bile etmiyorsa anlatmak gerekiyor. karşı tarafın görüşü olabilir, bu da anlaşılır. fakat kendi görüşünü komünistlerin bir ilkesini alıp dayanak diye göstermeye elbette bizim burada çarpıtma deniyor. çarptıma değilse bile yanlış anlaşılma vardır deniliyor. buna göre de pozisyon belirlenir.
diğer yandan cümlelerin cımbızlanarak irdelenmesinin pek bir anlamı yok çünkü asıl olan bütün. "sermayenin egemenliği mutlaklaşmıştır." gibi bir cümle yazarın görüşünden çok karşıt görüşündür. işte bu da görüldüğü gibi bir yanlış anlaşılmanın ya da bir çarpıtmanın- hadi çarpıtma değil bu ama olsun- eseri olabilir. o neden le cümlelerden çok bir bütünün değerlendirilmesi bütünlüğe bakış daha önemli. bütünlükçü bir anlayış olmadığından bu tür anlam değişikleri olduğu gibi bir takım nesnel şeyler de reddilebiliyor. yaratıcı akıl bazen sentezinde işte böyle tökezliyor.
