murat bardakçı'nın şahbaba isimmli kitabında vatan haini değil bir vatansever olduğu mektuplarında ve hatıratında aşikar olan son padişah. Musatafa kemal'e onun ölüm haberi geldiğine şu sözleri söylemiştir: "Çok namuslu bir adam öldü istese öyle bir orduyla dönerdi ki...."
kendisi sarayından kenisene ait olan mücevheratı almadan ülkeyi terketmiştir. kendisine göre bu terkediş bir hicretti. fakat dönmek nasip olmadı. zaten dönmesi de yeni cumhuriyetin bekaası için zararlıydı.
sultan vahdettin, halife adbülmecid le arası açık olduğundan payitahttaki hakkından feragat etmemiştir. yönetim konsunudaki yeteneksizliğine gelince, kendisi tahtın 3. veya 4. varisiyken bir buçuk sene içinde şehzade olmuştur bu yüzden gerekli eğitimi alamamıştır. fakat yaptığı en iyi şey genç mustafa kemal paşa'yı samsuna gödermek olmuştur... düşman zırhlıları namlularını padişah'ın toplantı odasına doğru çevirmişken yapılabilecek tek şey buydu çünkü.
sultan vadettin'nin Atatürk'ü enver paşa'nın zoruyla ondan kurtulmak için samsun'a gönderdiğine inananlara verilecek cevap şudur: Mustafa kemal paşa samsun'a giderken kendisine devlet tarihi boyunca sadece köprülüler'e verilen yetkiler verilmiştir ki bu kendisinin bir kuurtarıcı olarak gönderildiğinin kanıtıdır.
sonuç: sultan mehmet vahdettin asla bir vatan haini değildir aksine bir vatanperverdir. bu vatansever padişah'ın san remo'da fakirlik içinde vefat etmesi ise çok acıdır.
