YARIN referandumda “evet” ya da “hayır” diyeceğimiz Anayasa değişiklikleri ile ilgili olarak hâlâ kararını verememiş bir kitlenin bulunduğunu bütün araştırma şirketleri doğruluyor.
Kısa sorularım var. Bu soruları yanıtlayarak ne yönde oy kullanmanız gerektiğini bulabilirsiniz.
1- Yeni sistemde Cumhurbaşkanı bir partinin genel başkanı olacak. Cumhurbaşkanı’nın bir partiyi mi, hepimizi mi temsil etmesini istiyorsunuz?
2- Cumhurbaşkanı, sınırsız sayıda Cumhurbaşkanı Yardımcısı tayin edebilir. Canı kimi isterse onu bakan yapabilir. Bu seçilmemiş kişilerin, yürütme yetkisini kullanmasını uygun buluyor musunuz?
3- Cumhurbaşkanı hastalık, ölüm gibi nedenlerle görevini yapamaz hale gelirse, seçilmemiş bir kişinin Cumhurbaşkanı yetkilerini kullanmasını uygun buluyor musunuz?
4- Cumhurbaşkanı, Anayasa Mahkemesi’nin 15 üyesinin 12’sini bizzat kendisi seçecek. Geri kalan üç üyeyi de başkanı olduğu partinin çoğunluğu ile Meclis’te belirleyecek. Cumhurbaşkanı’nın, kendisini yargılama yetkisi de olan Anayasa Mahkemesi’nin tüm üyelerini seçmesini doğru buluyor musunuz?
5- Cumhurbaşkanı, bütün hâkim ve savcıları tayin edecek kurulun 13 üyesinden 6’sını bizzat seçecek. Geri kalan üyeleri de Meclis’te genel başkanı olduğu partinin oylarıyla belirleyecek. Hâkimlerin ve savcıların belli bir siyasi görüşe mensup olarak görev yapmalarını doğru buluyor musunuz?
6- Cumhurbaşkanı, valileri, kaymakamları, bütün yüksek bürokratları herhangi bir kısıtlamaya tabi olmadan tek başına tayin edecek. Partili bir cumhurbaşkanının, bir parti devleti yaratmasını uygun buluyor musunuz?
7- Cumhurbaşkanı, partisinin genel başkanı olarak partisinin il başkanlarını ve ilçe başkanlarını da seçecek. Bu kişilerin, valiler ve kaymakamlarla birlikte, Türkiye’yi bir tek parti devletine dönüştürmesini doğru buluyor musunuz?
8- Cumhurbaşkanı, tek başına vereceği bir karar ile TBMM’yi feshedip seçime götürebilecek. TBMM’nin bunu yapabilmesi için ise en az 360 oy gerekiyor. Oyların yüzde 50.01’iyle seçilen bir kişinin, seçmenin yüzde 100’ünü temsil eden Meclis’e karşı bu kadar güçlü olmasını doğru buluyor musunuz?
9- Cumhurbaşkanı, kanun çıkarılmasına ihtiyaç duymadan ülkeyi kararnameler ile yönetebilecek. Bir kişinin, bütün gücü eline geçirmesi size uygun geliyor mu?
10- Cumhurbaşkanı tek başına alabileceği bir karar ile olağanüstü hal ilan edebilir ve temel haklarımız dahil her türlü hakkımızı kullanmamızı kısıtlayabilir. Bunu istiyor musunuz?
11- Cumhurbaşkanı, Meclis tarafından denetlenemez. Herhangi bir konuda kendisinden hesap sorulamaz. Yasa dışına çıkarsa, yargılanabilmesi için partisinin çoğunlukta bulunduğu Meclis’in 5’te üçünün, yani 360’ının oyu gerekiyor. Bu, görev süresi bittikten sonra ortaya çıkan suçları için de geçerli. Cumhurbaşkanlarının ömür boyu dokunulmazlıklarının olmasını istiyor musunuz?
12- Egemenliği kullanmanın en önemli aracı olan Bütçe Kanunu’nu Meclis kabul etmese bile Cumhurbaşkanı, eski bütçeyi kanundaki oranlarda arttırarak kullanabilir. Bütçe hakkınızdan vazgeçmek istiyor musunuz?
13- Cumhurbaşkanı beş yıldan beş yıla, sadece seçimlerde hesap verebilecek. Bunu yeterli buluyor musunuz?
14- Bakanların, halkın oylarıyla seçilen Meclis’e karşı sorumlu olmadıklarını, hesap vermeleri gerekmediğini biliyor musunuz, onaylıyor musunuz?
15- Cumhurbaşkanı’nın, Meclis’te kanun çıkarılmasına gerek kalmadan yeni iller ya da bölgesel eyaletler kurma yetkisine sahip olduğunu biliyor musunuz, onaylıyor musunuz?
Yarın oylayacağınız, “evet” ya da “hayır” diyeceğiniz Anayasa değişikliği bunları getiriyor, demokrasiyi, güçler ayrılığını götürüyor.
Buyurun, söz sırası yarın sandıklarda, sizde olacak. saygılarımla.
