insanın kendisini kandırmasıdır. insan hayatı boyunca yanlışlar yapabilir, başarısız olduğu sürece bu başarısızlığının ve yaptığı hataların sebebi olarak bir şeyleri görmesi durumu vardır.
en bilindik şekliyle işte hayata bilmem kaç sıfır geriden başladım ben gibi. haklıda olabilir bir yerde.
filmlerde de olur. en son kabadayı filminde görmüştüm ve öyle düşünmüştüm. işte kenan imirzalıoğlu sevdiği kıza diyordu ben senin için her şeyi geride bıraktım hayatımı mahvettim sen bırakıp gittin gibi. aslında yükselme hırsı para hırsı onu o hale getirmiş o başarısızlığını kıza yüklüyor.
çocukların anne ve babalarına bir yerde suçu atmaları gibi ya da yaşadığın şehre , doğduğun ülkeye suç atmak gibi.
hani bir fıkra vardır. adamın bir tanesi sürekli bir şeylerle cinsel ilişkiye giriyormuş. hayvan canlı ne olursa olsun yatıyormuş. her yatışından sonrada allah ım affet beni şeyten aklıma soktu deyip suçu şeytana atıyormuş.
işte bu adam çölde gezerken bir deve görmüş. ve deveyi sikmek istemiş. uğraşmış olmuyor. hemen iki ağacın arasına salıncak kurmuş deveyi ters bağlayıp başlamış o salıncakta deveyi sikmeye. işi bitince allah ım affet beni hep şeyten soktu aklıma bunu demiş. şeytanda oradan çıkıp, lan ibne her şeyi yapıp yapıp üzerime atıyorsun salıncakta deve sikmek benim bile aklıma gelmezdi demiş.
velhasılı yapıyoruz işte bir yerlerde böyle şeyler. hani dostoyevski der, insan kendi kendisine acı verir. ve acı çektikçe allah ım ben bak ne kadar iyi bir kulunum acı çekiyorum. ben iyi bir insanım der. oysa o acıyı kendi kendisine vermektedir. acı çekince sanki daha iyi bir insan olduğunu diğerlerinden daha iyi bir insan allah a bağlı birisi olduğunu düşünmektedir. oysa acıyı kendi kendisine vermektedir.
takılıp kalınca zaten bir şeylere ne acılar çekiliyor, bahane bulmak kolay zaten. suçu bir çok şeye atmak kolay. hakkaten haklı sebeplerde olsa bazen insan yaptığı onca yanlışın nedeni olarak kendisi dışındaki her şeyi baş suçlu olarak görüyor.