yaygın kanının aksine islam aleminin içler acısı durumunun müsebbibi değildir.
gazali, bilim düşmanı değildir. tehafetül felasife'sinde dünyanın yuvarlaklığı, güneş tutulmasının sebebinin ay olduğu gibi bilimsel gerçeklere dini argümanlarla karşı çıkanların dine verdiği zararın dinsizlerden daha fazla olduğunu söylemiştir. felsefe düşmanı da değildir. zira, aynı eserinde kendisi de felsefi metotları kullanmış; dahası tehafetül felasife'den önce makasıd-ul felasife isimli son derece objektif bir felsefe kitabı da yazmıştır. gazali'nin eleştirdiği şey topyekün felsefe değil yunan felsefesinin islam'a aykırı (kainatin ezeliliği gibi) kısımlarıdır.
ibn-i sina ve farabi'yi tekfir etmesi hususunda gazali'ye katılmasam da bu tekfirin sebebi filozoflukları değil yunan felsefesinin dinen sıkıntılı kısımlarını benimsemeleridir. ancak gazali el iktisad fil itikad kitabında ayetin varlığını inkar etmediği müddetçe yorumdan dolayı kimsenin tekfir edilemeyeceğini söylese de bu iki filozofu tekfir etmiştir. evet, ibni sina'nın alemin kıdemi konusundaki görüşü yanlış olsa da alemin yaratılışını reddetmemiş ve görüşlerini "kuran'a rağmen" değil kuran'a uygun olduğunu düşündüğü için savunmuştur. bu açıdan tekfirlerinin haksız olduğu, dahası gazali'nin kendi belirttiği ilkeyle çeliştiği söylenebilir.
