getirdiği gün yaptıklarına bakılarak anlaşılabilir.
malum yok kitapları el yazısıyla çoğaltanlar işsiz kalmasınmış, yok bilmem neymiş gibi sayısız neden ileri sürülür. tabi adama sorarlar: söz konusu kişiler matbaa getirildiğinde işsiz kalmadı mı?
peki izin verildiğinde ne yapıldı? ibrahim müteferrika'ya matbaa açma izni veren fermanda, matbaada basılacakları kontrol etmek için tam altı tane kadının atandığını görüyoruz!
durum apaçık ortada değil mi? osmanlı halkın aydınlanmasını, yönetici sınıfın hoşlarına gitmeyecek fikirlerin yayılmasını istemediği için matbaayı yüzyıllarca yasakladı.
