mimarisinde çok ince düşünülmüş detaylar barındıran yapıdır.
aslanlı yolda bulunan taşlar rastgele döşenmiştir ve aralarında 3'er cm boşluk bulunur. böylelikle insanların bu yolda yürürken bastıkları yere bakmaları sağlanmıştır. bu da ata'ya doğru yürürken başların öne eğik olmasını, yani saygıyı sağlar.
aslanlı yolun girişinde sağ tarafta üç kadın heykeli bulunur. bu kadınlardan biri elinde bir tas taşır ve gökten ata'ya rahmet bekler. diğeri gözlerini kapatmıştır, ata için akıttığı göz yaşlarını gizler. diğeri de türk kadınının dik duruşunu simgeler.
yine aslanlı yolun girişinde sol tarafta bu üç kadın heykeline simetrik olarak konumlandırılmış üç erkek heykel bulunur. bu erkeklerden biri takım elbiselidir ve elindeki kitapla eğitimin önemini ve aydın türk gençliğini simgeler, ortada bulunan türk köylüsünü ve diğer heykel de türk ordusunu simgeler. bu üç heykel birlikte bir ulus için en önemli üç şeyi simgeler; eğitim, üretim ve savunma.
aslanlı yolda bulunan aslanlar birliği ve kardeşliği simgelemek adına çifter çifter konumlandırılmıştır. aslan güçlü bir simge olduğu için tercih edilmiştir ancak türk milletinin barıştan yana olduğunu simgelemek için oturur pozisyondadırlar. bir diğer ayrıntı da ağızlarının açık olması ve dişlerinin gösterilmesinde gizlidir. bu da türk milletinin barıştan yana olduğunu fakat gelecek tehlikelere karşı her zaman hazırlıklı olduğu mesajını vermektedir.
mozoleye çıkan basamakların sayısı 42'dir. bu da atatürk'ün ayakkabı numarasıdır. mozole 40 ton ağırlığındadır ve tek parça taştan yapılmıştır.
son olarak atatürk'ün "beni istediğiniz yere defnedebilirsiniz ancak mezarımın karşısında bir türk bayrağının olmasını dilerim." vasiyeti üzerine naaşının bulunduğu odanın kapısındaki yüz kabartması hemen karşısındaki camdan ankara kalesi'nde dalgalanan türk bayrağını görmektedir.
huzur içinde uyu büyük insan.
not: bugün gittiğimde peşine takıldığım bir rehberden öğrendim bunları ve hatırladığım kadarıyla yazdım. bir hatam varsa affola.
