türkiye'de tunceli, elazığ(yoğunluklu), bingöl(yoğunluklu), bitlis(kısmen), diyarbakır(kulp, lice, hani ve birkaç ilçe daha), adıyaman(gerger), urfa(siverek), erzincan(kısmen), sivas(kısmen), erzurum(çok az) yörelerinde yaşayan insanlardır.
kökenleri bakımından iki ayrı fikir vardır: birincisi, zazaların başlı başına etnik bir grup olduğu yönündedir. ikincisi ise zazaların kürtlerin bir kolu olduğu yönündedir. ben dilbilimci ya da antropolog(antropolog muydu lan o?) değilim fakat diller kabaca karşılaştırıldığında kürtçe ile zazaca'nın pek de ortak noktalarının olmadığını görmek hiç de zor değil. ancak yalnızca dil ele alınarak varılacak kanı elbette eksik kalır. tarihe bakıldığında ise en azından şunu görmek mümkün: bu iki topluluğun kaderleri hep aynı çizilmiş. bugünkü iran'dan anadolu'ya beraber gelmişler. dolayısıyla aralarında hep bir etkileşim olmuş ve bu kapı hiç kapanmamıştır.
zazalar konuşulan dil bakımından iki kısma ayrılır: tunceli zazacası(zazaki) ve diğer bölgelerde konuşulan zazaca(dımli, kırd, zaza gibi isimle anılır). zazaki ile dımli birbirinden bariz farklıdır. öyle ki, zazaki konuşan biri ile dımli(ya da kırd) konuşan biri çok zor anlaşır, hatta hiç anlaşamaz. lehçe bakımından dımli de yörelere göre farklılık gösterir. elazığ, diyarbakır, adıyaman-gerger ve urfa-siverek yörelerinde yaşayanların lehçeleri birbirine en yakın lehçelerdir.
