33 yıl tahtta kalan ve osmanlı'nın en büyük sultanları arasında gösterilen 2. abdülhamid döneminde cereyan eden enteresan mevzu.
bakınız zatı şahaneleri tahta geçtiği 1876 yılı itibariyle gerek avrupa, gerek amerika ve hatta japonya çoktan sanayileşmeye başlamış, gerekli kaynaklar için sömürge yarışına girişmişlerdi.
ama abdülhamid han her konuda olduğu gibi bu sanayi devrimi konusunda da yanlış politikalar izledi.
misal almanya'da sanayi devi krupp firması abdülhamid iktidarı döneminde dünyanın en büyük çelik-döküm fabrikasını kurdu.
aynı dönemde japonya'da kurulan demir çelik devi kobe steel de sanayi devriminin önemli kuruluşlarından biridir.
abdülhamid han döneminde habeşistan topraklarımızı işgal eden italya ordusu'nun piyade tüfekleri ise bir italyan sanayi devi beretta tarafından üretiliyordu.
aynı italya abdülhamid'den sonra da trablusgarp'ı işgale kalkışmıştı.
abdülhamid han döneminde kurulan ve her biri şuan birer dünya devi olan bazı sanayi devleri şöyle;
general electric(abd)
mitsui(japonya)
ericsson(isveç)
oki industry(japonya)
seiko holdings(japonya)
aeg(almanya)
daimler benz(almanya)
yamaha(japonya)
kawasaki(japonya)
phillips(hollanda)
ikarus(avusturya-macaristan)
leyland motors(ingiltere)
renault(fransa)
gmc(abd)
us steaal(abd)
siemens(almanya)
ford(abd)
general motors(abd)
austin motors(ingiltere)
Royal Dutch Shell(hollanda)
olivetti(italya)
bunlar abdülhamid han'ın tahtta olduğu 1876-1909 tarihleri arasında kurulmuş olan bazı sanayi devleri.
tabi abdülhamid öncesi kurulmuş olan daha başka sanayi devleri de var.
şimdi dünya sanayi devrimindeyken, fabrikaların bacaları tüter, tersanelerde, doklarda gemiler yapılırken abdülhamid döneminde bizdeki sanayi devrimine bakalım.
elif rakı fabrikası: halis muhlis osmanlı rakısı üreten fabrika. abdülhamid han'ın sanayi devrimine olan katkısı. bomonti bira fabrikası: sanayi devriminin kilometre taşlarından biri olan, halifenin özel izni ile kurulan fabrikadır. fes imalathanesi: sanayi devriminde geri kalmamak için çokça fes imal etmemiz gerektiğinden kurulmuş olan imalathanedir. kibrit fabrikası: kibrit tabi yüzyılın buluşu, fabrikasını kurmazsak olmazdı. hamidiye kaynak suları: su hayattır tabi. su da mı içmeyek?
bunların dışında bir kağıt, bir de dokuma fabrikası.
ayrıca tekstil atelyeleri ve diğer imalat kuruluşlarının tamamı ermeni, levanten ve yahudilerin elinde.
işte ulu hakan(!) abdülhamid'in sanayi devrimine yaklaşımı, bakış açısı.
ne diyorduk;
"müslümanlar rahat uyuyamıyorsa kraliçe de rahat uyuyamayacak."
