Numenorun çöküşünden sonra orta dünyada güçlenen saurona karşı orta dünyanın batısında yaşayanları korumak ve akıl vermek için ölmeyen diyardan gönderilen istarilerdendir. Cirdan taşıdığı yüzük naryayı gri limanlardan ayrılmayacağı ve orada ihtiyaç olmadığı için gandalfa vermiştir. istariler 5 kişilerdir ve sarumanla gandalf en bilge olanlarıdır. Ak divana başkanlık etmesi için elrond ve galadriel gandalfı destekleyip ısrar etmelerine rağmen gandalf bu görevi sarumana bırakmıştır. Sadece zor zamanlarda çıkagelip yaklaşan kötülüğü haber verdiği için kendisine takılan lakaplardan birisi gandalf felaket tellalıdır.
