Bugün istanbul olarak adlandırılan şehir tarih bıyunca bir çok farklı isimle adlandırıldı. ismi sadece kostantiniyye değildi.
Şehir 1004 yılında ""Byzantion", 1116 yılında konstantinapolis olarak adlandırıldı. Yenikapıda bulunan kalıntılarla tarihi 8500 yıl önceye dayanan şehre MÖ 667 de Antik Yunanistandaki Megaradan gelen Dorlu Yunanlı yerleşimciler bir koloni kurdu ve yeni koloniye kralları Byzas şerefine byzantion adını verdi.
Kente, 330 yılında Roma imparatorluğunun başkenti ilan edilince Latince Yeni Roma anlamına gelen "Nova Roma" adı konuldu, ama bu isim çok benimsenmedi. 337 yılında imparator 1. Konstantin in ölümüyle kentin adı onun şerefine Konstantin'in kenti anlamına gelen Konstantinopolis eçevrildi. Konstantinopolis Bizans imparatorluğu boyunca kentin resmi adı olarak kaldı.
Osmanlı imparatorluğu 1004 yıl byzantion, 1116 yıl da Konstantinopolis olarak adlandırılan şehri fethettikten sonra isim kavgasına girmedi.
Sadece sultan 3. Mustafa hattı hümayunlarında islam şehri anlamına gelen "islambol"u kullanıyordu.
Konstantiniyye konstantinapolis in arap diline çevrilmiş şeklidir.
