felsefede yanlışlanamayan bilgi, şüphe duyulamaz gerçeklik gibi kavramları karşılayan terimdir. bilimsel bir tanımı ise yapılamaz, zira bilim yanlışlanabilme üzerine kuruludur. bilimde öne sürülen her hipotez sorgulanabilir, aksi iddia edilebilir ve değiştirilebilirdir. fakat hakikat, sabit alınabilen bilgidir. olan şey değil, gözlenen şey değil, var olmaktan da muaf
oladır. peki hakikat zamanın neresindedir?
zamanın üç evresi vardır: geçmiş, gelecek ve şu an. geçmiş zaten geçmiş, gelecek ise henüz yaşanmamıştır. bu sebeple hakikati aramamamız gereken zaman şimdidir, olayın gerçekleştiği andır.
fakat bizler olayı gerçekleştiği andan sonra görürüz, olayı gördüğümüz an algıdır. olayı duyumsar, yorumlar ve sonucunda algılarız. algı her daim olayın arkasından gelir. algı ve olay arasındaki süreçte gerçekleşen ise yorumlama ve duyumsamadır, yani bozulmadır. bu tıpkı aynaya bakmak gibidir, aynaya baktığımızda da aynaya çarpan görüntümüzün gözümüze yansımasını görürüz. yani hiçbir zaman kendimizi değil, birkaç milisalise önceki halimizi. bu durumda "falat bu çok az bir süre, neredeyse şu an" düşüncesi akla gelebilir, burada ise devreye termodinamiğin ikinci yasası olan entropi girer. entropi sistemdeki bozulma katsayısına verilen isimdir, düzensizliğin artışıdır. bizim algımız da entropi'nin +sonsuz olduğu bir düzlemde olabilir, bu da bir saniyede tüm algımızın sonsuz kat bozulması demektir. özetle bizler şu anı asla göremiyoruz, şu an artık yok ve biz sadece vakanın geçmişine bakıyoruz.
bizim algımız bir ilüzyondan ibaret; şu anda ise olay var, mutlak hakikat var. yorum ve algıdan koptuğumuzda, serabral korteksimizi kullanmayı bıraktığımızda, ancak o zaman şu anı -mutlak hakikati- algılayabileceğiz. *
söz konusu zaman çizelgesini el yazımla şematize ettiğim görsel:
