türk-islam devleti olan osmanlı için gereksiz tartışmadır. halifelik makamının osmanlı'ya geçmesi ile bir türk devleti olan osmanlı artık türk-islam devleti olmuştur. ancak o devirlerde türklük bilincinden daha çok hanedan ve halk arasında; gelinen boyların kültürünü devam ettirme esastır. büyük bir imparatorluğu, bir ulus devlet mantığı ile yorumlamaya çalışmak yanlıştır. 3 kıtaya yayılmış bir imparatorluk sadece türk devleti olarak varolamaz, daha üst bir kimlik ile türk-islam kültürünü osmanlı ismi altında birleştirmiş ve yüzyıllarca varolmuştur.