sınıf nedir, ne değildir? sınıfın maddi temelleri gene nelerdir, bu temeller nelerden kaynaklanır? işin ciddiyetine varınca gerçekleri görebiliyoruz bu şekilde. önce şu soruların cevabına verelim, zaman özlü söz zamanı değildir.
başa dönelim sınıf nedir demiştik, evet sınıf nedir? sınıf, üretim ilişkilerinden doğan, üretim araçlarındaki söz sahipliğindeki konulamlanışıdır. yani sınıfın maddi temeli, üretim ilişkilerindeki pozisyondur. haliyle cin fikirli bir önerme yaparken kullanılan dilin doğru olmasına dikkat etmekte fayda var. başlı başına bir bireyi nitelendiren adam kelimesinin sını olarak var olması için üretim araçları üzerinde söz sahipliği olması gerekiyor ya da ondan doğan bir paylaşım eşitsizliği yaratması gerekiyor. biz böyle bir şey daha önce ne duyduk ne işittik. tabi sis bulutlarının arkasından gelip üretim ilişkilerine karışanlar bir ruhban sınıfı yaratmışlardır. biz ruhban sınıfları yaratma işlerini onlara bırakıyoruz.
tarihin belli bir kesitini oluşturan sosyalist deneyim bizlere şunu öğretiyor; sınıflı toplumların kalkması için kapitalizmin toptan kalkması gerekiyor. haliyle insanlık tarihinin başlangıcıdan günümüze tek sınıfsız toplum deneyimi ilkel dönemlere ait oluyor. tabi o günler geride kaldı, insanlığın üretici güçleri ve doğa üzerindeki hakimiyeti arttı. artık bize yeni toplum modelleri gerekiyor. haliyle henüz yaşanmamış bir amaçtan ama son derece somut bir amaçtan söz ederken dikkatli olmak gerekiyor, zoraki çelişkiler yaratmamak gerekiyor.
çelişki her yerdedir ama zoraki çelişki yaratmak kimsenin işi olamaz. zaten böyle bir durumun gerçekliği de yoktur. tabi zoraki ruhban sınıfları yaratanlar bunu başarabilirler mi? bilmiyorum böyle bir olasılık olduğu gerçek. ama sınıfın tanımını yapmadan ortaya atılan iddia ancak gülünç olabiliyor.
