saltanatı boyunca doğu roma imparatorluğu' nun bir zamanlar sahip olduğu toprakları fethetmekle uğraştı. projesinin sonraki aşaması olan güney italya' nın fethi için ilk önce gedik ahmet paşa' yı görevlendirmiş, otranto fethedilerek italya yarımadasında bir üs elde edilmiştir. bu hamleden sonra fatih' in otranto ile yetinmeyeceği herkesin malumu olmuş, toplayabilidiği en büyük orduyla sefere çıkmışken hastalanarak vefat etmiştir. fatih son derece ketum olduğundan kimse o seferin nereye yapıldığını kesin olarak bilmemektedir, ancak seferin nihai amacı otranto üzerinden güney italya' nın fethi olduğu üzerinde durulan bir olasılık. ölüm sebebi de kesin olarak bilinmemekle birlikte zehirlenerek öldürüldüğü olasılıklar arasında.
fatih' in vefatı osmanlı tarihinin en kritik dönüm noktalarından biri. ilginçtir kendisinden sonraki hiçbir padişah bir italya seferi düşünmemiş, otranto da kısa süre sonra kanlı bir şekilde elden çıkmıştır ayrıca. eğer fatih bir sene daha fazla yaşasaydı bütün osmanlı tarihi, dolayısıyla avrupa tarihi çok farklı seyredecekti belki de.
ayrıca şunu da belirtmek gerek, tarih yorumunda yapılacak en kritik hata, tarihteki olay ve kişilikleri günümüz değerleri üzerinden yorumlamaktır. hayatı boyunca oturup iki tane tarih kitabı okumuş bir kişi bile böyle bir hataya düşmez.
