Organik ve inorganik formları vardır.
inorganik formlarının daha toksik olduğu belirtilir. Doğada en çok bulunan inorganik form ise arsenik trioksittir.
atom numarası 33’tür.
metal ile ametal arasında bir özelliğe sahiptir.
herbisit, pestisit ve insektisitlerde kullanılır, ayrıca bazı alaşımlarda kullanıldığı görülür.
Yapılan güncel bir araştırmada bazı gıdalarda arseniğe rastlanmıştır.
Abd’nin New hamshire eyaletinde oturan 852 katılımcının (denek) beslenme durumu incelendi.
Katılımcıların Besleme durumlarına göre ayak tırnaklarındaki arsenik seviyeleri belirlendi.
( insan vücudunda bulunan arsenik miktarı; saç, idrar ve tırnak tahlilleriyle bulunur)
katılımcıların gıdalardan aldıkları varsayılan arsenik miktarı ile onların tükettikleri evsel içme sularındaki arsenik seviyeleri birlikte değerlendirilip, çalışma yürütüldü ve bu çalışma sonuçları rapor edildi.
***
Arseniğin önemli kaynaklarından biri de beslenmenin vazgeçilmez bir unsuru olan içme sularıdır.
Arsenik, vücut dokuları ve fonksiyonları üzerinde birçok zararlı etkiye sahiptir.
Uzun vadede düşük dozda bile olsa arseniğe maruz kalmayla mesane, akciğer ve deri kanserleri; tip 2 diyabet ve kardiyovasküler hastalıklarına yakanma riskiniz kat be kat artar.
***
Araştırma bulguları:
Araştırmacılar katılımcıların tükettiği 120 gıda içerisinde önemi derecede arsenik seviyesini artırıcı gıdaları tespit etti. Bunlar; bira, beyaz şarap, (bir dereceye kadar kırmızı şarap), brüksel lahanası ve somon, tuna, sardalya gibi koyu etli balıklardır.
Çalışmada deneklerin (katılımcıların) evlerinde kullanmış oldukları musluk suyunun arsenik seviyesi epa’da belirtilen sınırların epey altında bulundu.
her litrede ortalama 0.30 mikrogram bulunmuştur.
Yine de 52 katılımcının evinde kullanmış olduğu musluk suyunda arsenik seviyesi epa’nın sınırlarının üzerinde bulunmuştur.
***
Epa’nın Türkçe açılımı: Çevre koruma ajansı
Not: Çevre koruma ajansı (epa), içme sularının her bir litresinde 10 mikrogram’a kadar arsenik bulunmasını kabul edilebilir üst sınırlar içerisinde görmektedir.
***
Katılımcıların ayak tırnaklarında arsenik düzeyi gram başına ortalama 0.12 mikrogram bulunmuştur.
Araştırmalar, günlük ortalama 2.5 bardak bira içen insanlardaki arsenik seviyesinin, bira içmeyen insanların arsenik seviyesinden yaklaşık %20 ila %30 daha fazla olduğunu göstermiştir.
not: bira ve şarabın ışıltılı, berrrak bir görünüm kazanması için filtreleme prosesi esnasında içerisine eser (iz miktarda) arsenik ilave edilebilir.
Vücut içerisinde gerçekleşen bazı mekanizmalar yoluyla gıda ile vücuda alınan zehirli bir maddenin, toksik etkisi giderilebilir.
Fakat alkolün fazla tüketimi bu mekanizmanın işleyişini bozar. Bu durum Zehrin vücut içerisinde birikmesine neden olur.
koyu etli balıkları fazla miktarda tüketen bireylerin daha yüksek arsenik seviyelerine maruz kaldığı belirtilmiştir.
Haftada bir kez koyu etli balık tüketen insanların ayak tırnaklarındaki arsenik düzeyleri, ayda bir kez koyu etli balık tüketen insanların arsenik konsantrasyonlarından yaklaşık olarak %7 daha fazla bulunmuştur.
Tavsiyeler:
Bazı gıdalar arsenikçe zengin olsa da insanlar bu gıdaları tüketmekten tam olarak vazgeçemiyor.
Arseniğe bağlı Zararlı etkiyi önlemenin muhtemel en iyi yolu beslenmenin çeşitliliği ile bertaraf edilebilir.
aynı tür besinlerin çok sık tüketilmemesine dikkat edilmelidir.
içme ve kullanma suyunun güvenliği çok önemlidir. Bu suların fiziksel ve kimyasal analizlerinin yapılması önemlidir.