avrupalılara yaranmak için yayınlanmış bir fermandır.azınlıkların hakları genişletildiği zaman avrupalıların iç işlerine karışmayacağını zanneden osmanlı nın yaptığı hatalar zincirlerinin sadece biridir.azınlıklar verilen haklara osmanlı aleyhinde çalışmalar yaparak teşekkür etmişlerdir.diğer taraftan müslüman halk verilen hakları fazla,gayri müslümler ise az bulmuşlardır.
ıslahat fermanının 1856 yılında geçerli olduğunu düşünenlere bilgi.geçenlerde gündeme gelen vakıflar yasası ıslahat fermanını aratmayacak hatta daha da geniş haklar verecek şekilde düzenlenmiştir.yabancıların mülk edinmesi vakıf yasası adı altında daha da kolaylaştırılmıştır.
