vol. i) vicdan ve akil [mantik] arasinda sikisan insanin vicdani tercih etmesi cogunlukla insani yonunun baskin olduguna isarettir. taviz olarak algilanir cogu zaman ama fedakarlik demek, yasatmayi yasamanin onune gecirmek prensibi ile calisiyorsa burada anlatilanda bir nevi budur. asil olan kisiye hak ettiginden fazlasini vermenin ihsan kabul edilemeyecegidir. fakat bu ilk anda bilinecek bir sey olmadigindan, farkedilmesi aninda vicdanin mahcubiyeti yuzune yansir kisinin.
vol. ii) hakliyken vazgecebilmek, gercek babayigitliktir. ustun oldugu durumda affedici olabilmek ve nefsinin vahsi yanlarini sindirip, vicdanina referans vermek insan-i kamil olmanin gostergesidir. fakat bunu yapmak devaminda karsilasilan hak-na-sinaslik durmunda karsiya degil, kendine bakabilmeyi zaruri kilar. aksi durum, yani karsiya bakmak goruntuyu bozar, puslu gosterir.
vol. iii) insanin kimligini [huviyet] belirtirken atif yaptigi degerler kisi icin incitici olabilir ama bunlardan vazgecmek "nalet olsun su icimdeki insan sevgisine" diyip, degerlerinden bizar olmaktan daha kotu ve yipraticidir. ben buyum ama seni gorunce keske boyle olmasaydim demenin oteki yuzudur ama ayni hakikate bakar ikiside...
