Fragmanın eski yunanca (yunan alfabesiyle) orijinali:
του δε λόγου τούδ' έόντος άει άξύνετou γινονται άνθρωποι και πρόσθεν ή ακούσαι και ακούσαντες το πρώτον γινομένων γαρ πάντων κατά τον λόγον τόνδε άπείροισιν έoίκασt, πειgώμενοι και έπέων και έργων τοιούτων, όκοίων εγώ omγεύμ Κατά φύσιν διαιρέων έκαστον και φοάCων όκως έχει τούς δε άλλους ανθρώπους λανθάνει όκόσα έγερθέντες ποιούσιν, όκωσπερ όκόσα εύδοντες έπιλανθάνονται.
Fragmanın eski yunanca (latin harfleri ile) orijinali:
tou de lógou toúd' éóntos áei áxýnetou ginontai ánthropoi kai prósthen í akoúsai kai akoúsantes to próton ginoménon gar pánton katá ton lógon tónde ápeíroisin éoíkast, peigómenoi kai épéon kai érgon toioúton, ókoíon egó omgévm Katá fýsin diairéon ékaston kai foáCon ókos échei toús de állous anthrópous lanthánei ókósa égerthéntes poioúsin, ókosper ókósa évdontes épilanthánontai.
Fragmanın alfa yayınları türkçe çevirisi:
"Bu her zaman mevcut olan logosu insanlar yalnızca işitmeden önce değil, işittikten sonra da anlamıyorlar. Her şey bu logosa göre olup bittiği ve ben her şeyi doğasına göre ayırt ettiğim ve nasıl olduğunu bildirip açıkladığım halde, söylediklerimle ve yaptıklarımla karşılaştıklarında acemi gibi davranıyorlar. Uykudayken ne yaptığını unutan diğer insanlar gibi bunlar da uyanıkken ne yaptıklarının farkında değiller."
Fragman bu şekildedir. Yukarıda bahsettiğim alfa yayınlarından çıkan çeviride sayfa altında fragmanın yorumu da yapılmış. Ben fragmanların bazılarında o yorumlara katılıyor, bazılarında katılmıyor; bazılarında kısmen katılıyorum. Bu yüzden oradaki yorumlamaları da kullanarak heidegger ve fundamental ontoloji çerçevesinde yeniden yorum geliştirdim.
Fragmanın yorumu:
Öncelikle fragmanda geçen άει/aei kelimesi müphem kullanımı üzerinde durmak gerek. Aei kelimesi eski yunanca "daima" anlamına gelir. Herakleitos bu fragmanda bu aei kelimesini "her zaman mevcut olan logos" olarak mı yoksa "her zaman insanlar .... Anlamıyorlar" olarak mı kullanılmıştır bilinmiyor. Aristoteles rhetorike'de bu belirsizlikten bahseder.
Bu fragmanın bazı çevirilerinde aei kelimesinin, bağlamdan ötürü "hiçbir zaman" yaparak "insanlar hiçbir zaman anlamıyorlar" olarak kullanıldığı görülür. Ama bu yalnızca fragmanın anlamını doğrultmak içindir -ki doğruluğu tartışılır.
Ben burada aei kelimesinin hem logos için hem de insanların genel anlamamazlığı için kullanıldığını düşünüyorum. Zira fragmanın devamındaki "Her şey bu logosa göre olup bittiği ve ben her şeyi doğasına göre ayırt ettiğim ve nasıl olduğunu bildirip açıkladığım halde, söylediklerimle ve yaptıklarımla karşılaştıklarında acemi gibi davranıyorlar." Cümlesi aei yani her zaman kelimesinin insanların genel anlamamazlığına atfen kullanıldığını gösteriyor.
Öte yandan logos, herakleitos felsefesinde her zaman varlık sahibidir, "daima" vardır. Zaten o da "her zaman mevcut olan logos" diyerek kullanıyor.
Düşünceme göre Herakleitos burada aei kelimesini logos ve insanların anlamamazlığı için ortak kullanmıştır.
Bunun dışında bu fragmanda herakleitos, logos'un insanlar tarafından anlaşılmazlığından bahsederken kendisini logos'u anlatan olarak tanıtır. Bunu ileriki fragmanlarda yorumlamak gerekir ama yine de söyleyeyim: herakleitos, logos'un sözcüsü olduğunu düşünür.
