hegel'in tanımına göre ideoloji, hayata bakarken takılan gözlüktür. kişi, aidiyet duygusunu hissedebileceği bir ideoloji camının ardından bakar dünyaya; her durumu kendi ideolojisi çerçevesinde değerlendirir, çünkü diğeri zor olandır; diğeri düşünmeyi, sorgulamayı, anlamayı gerektirir. kolay olanı seçmek ise insana yaraşandır. aklın kullanımı ne zaman ki, kişinin kendi iradesinde olacaktır, o zaman daimi bir gelişmeden söz edilebilir; o zamana kadar, hadi bakalım herkes kendi ideolojisinin kanatları altına.
