yalnızca dindarların değil, herhangi bir ideolojiye körükörüne bağlanan herkesin yaşadığına tanık olunabilinen sorundur.
kişi, bağlı olduğu ideolojinin tüm kalıp cümlelerini ezberleyerek başlar işe ve bunu kendi fikirleriymişçesine orada burada savunmak takip eder. ideolojisi dışında kalan fikirleri değil okumak, dinlemek bile istemediğinden, yeni hiçbir şey öğrenemez ve öğrenmediği için olacak ki cahil kalır.
kısacası bu sorunun dindarlıkla, dinsizlikle alakası olmayıp; kişinin, kendi aklını kullanma cesaretini gösterememesi ve aklının kullanımını otoritelere teslim etmesiyle ilgili bir sorundur.
