zika virüsü, aedes cinsinin , aedes aegypti tür adına sahip, özellikle tropikal bölgelerde yaşayan ve bu virüsle enfekte olan sivrisinekler yoluyla insanlara taşınır.
yine aynı sivrisinekler; dang, chikungunya ve sarıhumma (yellow fever) adlı hastalıkların da taşıyıcılarıdır.
virüs, ilk kez 1947 yılında uganda’daki zika ormanlarında yaşauyan resus maymunlarında görülmüştür.
bu tarihten bir yıl sonra, 1948’de, yine aynı ormanda aedes africanus tür adlı sivrisinekte görülmüştür.
bundan sonraki yıllarda (1952) ise uganda ve tanzanya’daki insanlarda bu virüs belirmiştir.
günümüze uzanırsak, zika virüsü salgınları; afrika, güney Amerika, asya ve pasifik’lerde görülmektedir.
bazı araştırma sonuçları zika virüsünün; kan transfüzyonu, perinatal iletim ve cinsel yolla bile insanlara bulaşacağını gösterse de, ifade edilen bu bulaşma yolları insanlarda nadir bir şekilde görülür.
zika virüsünün inkübasyon süresi genellikle 2 ila 7 gün arasında değişmektedir.
[ not: inkübasyon süresi, kuluçka süresi olarak da bilinir. herhangi bir hastalık etmeninin (mikrop, vs.. ) vücuda girip, hastalık belirtilerini ortaya çıkarana kadar geçen zamanı ifade eden bir terimdir]
enfeksiyon düşük dereceli ateş ile(38 santigrat derece’nin altında) karakterize edilir.
sıklıkla makülopapüler döküntüler hastalarda görülür.
hastalığın diğer yaygın semptomları (belirtiler) ise aşağıda belirtilmiştir:
-baş ağrısı
-eklem yerlerinde ağrılar ve şişlikler
-gözlerde kızarıklık
yukarıda ifade edilen semptomların hastalarda hafif seyri nedeniyle enfeksiyon çoğu zaman fark edilmez ya da hastalara bu belirtilerden dolayı ‘’dang hastalığı’’ gibi yanlış bir hastalık teşhisi konulur.
zika virüsünün yapısını öğrenebilmek adına bilim insanları çalışmalarını sürdürmektedir.
geçmiş yıllarda bilim insanları virüsün yapısı hakkında fikir sahibi olabilmek için x-ray kristalografisi cihazını kullanmıştı.
[ not: x-ray kristalografisi: kristal bir yapı ihtiva eden atom veya bir bileşiğin tanımlanmasında kullanılan bir cihazdır]
şimdilerde ise, dr. rosmann ve ekibi, cryo elektron mikroskobuyla virüsün yapısını incelemeyi başardılar.
analiz sonuçları zika virüsünün yapısının, diğer flavivürüslerin yapısıyla (özellikle dang virüsünün yapısıyla) çok benzer olduğunu ortaya koymuştur.
fakat bir farklılık dikkkat çekmiştir bu virüsü diğer flavivirüslerden ayıran.
o da zika virüsün yapısını oluşturan bir bölgenin diğer flavivirüslerinkinden farklı olmasından ileri gelmiştir.
biraz daha açacak olursak; araştırıcılara göre farklılık, flavivürüslerin insanlarda bazı hücrelere penetre olabilmek için kullandıkları e- glikoprotein’deki bölgeden ileri gelmiştir.
bu noktada önemli olan husus, bilim insanları tarafından virüslerdeki glikoprotein mekanizmasının iyi bir şekilde irdelenmesinin gerekliliğidir.
bu sayede virüslerin e-glikoprotein fonksiyonlarını sekteye uğratacak anti-viral ilaçların ya da antikorların üretilmesini sağlayacak uygulamalar geliştirilip, hastalıkla başa çıkılabilir.
