Tarih boyunca, büyük güçlerden herhangi birinin zaferi ya da bir başka bir büyük gücün çökmesi, çoğu kez silahlı kuvvetlerinin uzun sürelerle yaptığı savaşların sonucunda olmuştur. Ancak bu, o devletin verimli ekonomik kaynaklarının savaş sırasında daha az ya da daha çok etkili biçimde kullanılmasının ve daha arka planda, o devletin ekonomisinin, öbür büyük devletlerinkine kıyasla, asıl çatışmadan önceki on yıllar içindeki yükseliş ya da çöküşünün de bir sonucudur.
Dünya meselelerinde başı çeken ulusların nisbi güçleri hiçbir zaman değişmeden kalmaz. Bunun başlıca sebebi de, farklı toplumlar arasındaki eşitsiz büyüme hızları ve bir topluma bir diğerinden daha büyük yarar sağlayan teknolojik ve yapısal atılımlardır.
Sözgelimi, 1500 den sonra uzun menzilli silahlarla donatılmış yelkenli gemilerin ortaya çıkışı ve Atlantik ticaretinin önem kazanması, tüm Avrupa devletlerine aynı ölçüde yarar sağlamamıştır. Bunun gibi bundan sonraki dönemlerde buhar gücü ve bu gücün fazlasıyla bağımlı olduğu kömür ve metal kaynaklarının meydana çıkması, belli birtakım ulusların nisbi gücünü arttırmış, diğerlerinin nisbi gücünü de azaltmıştır. Ülkeler üretim kapasitelerini arttırdıklarında barış zamanında geniş çaplı silahlanma giderlerini, savaş zamanında da büyük ordu ve donanmalarının bakımının getirdiği yükleri kaldırmaları genellikle kolaylaşıyordu.
Askeri güce destek sağlamak için çoğu kez zenginliğe, bunu korumak için de çoğu kez askeri güce ihtiyaç vardır. Ancak devlet kaynaklarının çok büyük bir bölümü varlık yaratmak amacından uzaklaştırılıp, askeri amaçlara ayrılırsa, o zaman böyle bir şeyin uzun vadede ulusal gücün zayıflamasına yol açma ihtimali vardır.
Bunun gibi bir devlet yeni alanlar fethederek ya da pahalı savaşlar başlatarak stratejik yönden aşırı genişlemeye giderse dış yayılmanın getirebileceği kazançların bütün bunların bedeli yanında hafif kalması gibi bir riske girmektedir. Bu söz konusu ülke nisbi bir ekonomik gerileme dönemine de girmişse bu durum o ülke için şiddetli bir açmaz şekline dönüşebilir. Batı Avrupa nın 16 ncı yüzyılda ileri gitmesinden bu yana, büyük güç sistemi içinde başı çeken ülkelerin, yani ispanya, Hollanda, Fransa, Britanya imparatorluğu nun ve günümüzde de ABD gibi ülkelerin yükselmelerinin izlediği çizgi, üretim ve gelir sağlama kapasiteleri ile askeri güçleri arasında daha uzun vadede çok anlamlı bir karşılıklı ilişkinin var olduğunu ortaya koymaktadır.
