evrendeki herşey bilerek veya bilmeyerek allah'ı anarlar. canlı veya cansız olması bunu değiştirmez. Hayvanlar da allah'ı zikretmektedir, bitkilerde, dağlar taşlarda. bunu insanlar anlayamaz.
''"kainatta hiçbir şey yoktur ki hamd ile allah'ı tesbih etmesin, onu anmasın, ona dua etmesin. fakat siz onların bu tesbihlerini, zikirlerini, dualarını fark etmiyorsunuz." (isra, 17/44)
"yedi gök, arz ve bunların içinde bulunanlar, o'nu tesbih ederler. o'nu övgü ile tesbih etmeyen hiçbir şey yoktur, ama siz onların tesbihlerini anlamazsınız. o, halîm'dir, çok bağışlayandır." (isrâ, 17/44).
-kur'an'a göre cansız maddelerde bilinçlidir. -
Biz emâneti, göklere, yere ve dağlara sunduk; onu yüklenmekten kaçındılar, on(un sorumluluğun)dan korktular; onu insan yüklendi; (fakat onun ağır sorumluluğunu tam kavrayamadı) doğrusu o, çok zâlim, çok câhildir._ahzab72.ayet
hz. süleyman hayvanların dilinden anlıyordu. karıncanın söylediklerini duyup tebessüm etti. hudhud kuşu da emri altındaydı. bu durum ayette bildirilmiştir.
'' Süleyman, Dâvûd’a varis oldu ve, “Ey insanlar, bize kuş dili öğretildi ve bize her şey verildi. Şüphesiz bu, apaçık bir lütuftur” dedi.''_neml16.ayet
''Ve Süleyman (A.S) için cinlerden, insanlardan ve kuşlardan ordular toplandı. Sonra da onlar düzenlendi.''_neml17.ayet
-hz. sülayman'ın karıncanın sözünü işitmesi-
''Nihayet karınca vadisine geldikleri vakit bir karınca, “Ey karıncalar! Yuvalarınıza girin, Süleyman ve ordusu farkına varmadan sizi ezmesinler” dedi. Süleyman, onun bu sözüne tebessüm ile gülerek dedi ki: “Ey Rabbim! Beni; bana ve ana babama verdiğin nimetlere şükretmeye ve razı olacağın salih ameller işlemeye sevk et ve beni rahmetinle salih kullarının arasına kat!”_neml18-19.ayetler
