ilmi Sima: Kişinin oturmasından, kalkmasından, yemesinden içmesinden kriminal araştırmaların yapıldığı bir bilim. He tabi kitapları bulgaristana kagit fabrikalarına sattıgımızda ingilizler oradan seçip kendi arşivlerine götürmülerdir. Bugun ilmi sima öğrenmek için ingilizce bilmek gereklidir.
Düzgün bir adalet sistemi: dokunulmazlık diye birşey yok, avukata ihtiyaç duyacak kadar komplex olmayan yasalar, oldukça hızlı işleyen mahkemeler, kadı insiyatifinin neredeyse sıfır olması, bir bölgede bir hakimin 6 aydan fazla görev yapmaması (Oranın zenginlerini dost edinmesin diye). Öyle bir yasal düzen ki, polis teşkilati gibi bir unsura dahi ihtiyaç olmaksızın insanların güvenliğini sağlama. Sorarım modern dediğiniz dünyada bugün bunların hangi birisi var.
Mükemmel bir vergi sistemi: Vergiyi kazançtan değil de varlıktan alma. Yani insan para saklamak yerine harcamaya teşvik ediliyor, paranın dolaşım hızı artıyor, böylece aynı para sana aynı hızda geri geliyor. Ayrıca kazancı gizlemek mümkün fakat varlığı gizlemek daha zor oldugundan vergide kaçak olayı da düşük ihtimal.
Piri Reis haritası: Dünyayı onaltıgen olarak çizmiş ve yuvarlak diyenleri de göt etmiş olup, nasa da bunu kabul etmiştir.
vs... Bu soruyu soran arkadaşa da kızmıyorum çünkü kitaplar da dahil kaynaklarda da hiçbirşey yazmıyor, kaynaklarımızı bir şekilde kaybettik (belki harf devrimi olsun, belki yazma kültürümüzün olmaması gibi bir çok sebep buna neden olabilir) ama biraz mantıklı düşündüğünüzde "yahu bu insanlar nasıl vergi veriyordu?" "ne ilaçlar kullanırlardı" sorularının bir cevabı olması gerektiğini anlarsınız.
Unutmayın, Roma imp. olsun, Osmanlı, Büyük makedonya, ABD gibi birçok kavim boşu boşuna onca yüzyıl ayakta kalmaz.
