Bugün Adana’nın Çukurova ilçesi’nde çıkan yangında 5 yaşındaki Cumali Karahan yanarak hayatını kaybetti. iddialara göre Cumali bilgisayarda oyun oynamak için fişi taktı . Fişi takmasıyla birlikte patlayıp alev alan bilgisayar evi tutuşturdu ve odada mahsur kalan Cumali hayatını kaybetti. Olaya müdahale etmek isteyen annesinde de ağır yanıklar oluştu. Yaşanan bu kahreden olaydan sonra herkesin aklına gelen en büyük soru “bilgisayar patlar mı ?”
Bilgisayar Patlar mı ?
Bilindiği gibi bilgisayarlar da tüm elektronik cihazlar gibi şebeke elektriğini düşürmeye yarayan güç kaynakları ile çalışır. Laptoplarda harici olan güç kaynağı masaüstü bilgisayarlarda dahilidir. Bilgisayarların elektrik ihtiyaçlarını karşılayan güç kaynakları swich mode olarak adlandırılan bir yapıya sahiptir. Swich mode sistemi sanal bir elektrik sinyali üreterek doğru akım elde eder . Sürekli anahtarlama mantığı ile çalışan bu kaynaklar yüksek gerilimle çalışırlar ve akımları oldukça yüksektir. Akımları yüksek olan güç kaynakları gerilime dayanamayan iletkenler üzerinde ısınma ve deformasyon sağlayabilir. Bu deformasyon elektrik arklanmasıyla sonuçlanırsa yangın oluşturabilir. Güç kaynaklarının içinde bulunan ve kapasitör olarak bilinen kondansatör elemanları elektriği anlık depolar . Bu depolama esnasında swich mode trafo anahtarlama yaparak kondansatörün deşarj olmasını sağlar. Güç kaynaklarında bir patlama olacaksa bu patlama yüksek ihtimalle kondansatörler üzerinde olacaktır . Ancak yapılan testlerde kondansatör patlamalarının yangına sebep olmaları çok düşük bir ihtimaldir.
Diğer tüm güç kaynaklarına göre en güvenli sayılabilecek swich mode trafolar anahtarlama ve elektrik üretimi esnasına milisaniyelik bir hata bile görse kendini korumaya alır . Korumaya geçen bir swich mode trafo enerjiyi keser . Fakat piyasada halk ağzıyla çin malı olarak bilinen ve muadillerine göre oldukça ucuz olan bazı güç kaynakları koruma katına fazla önem göstermez ve kısadevre durumunda anahtarlamayı kesmez . Bu durum devrenin ısınmasına hatta alev almasına sebep olabilir.
Bugün yaşanan olayda dikkat edilirse bilgisayar bir masaüstü . Masaüstü bilgisayarların güç kaynakları dahili olduğu için olası bir patlama kasa içerisinde gerçekleşmiş olacaktır. Kasa içinde gerçekleşen patlama fiziksel olarak çevresine zarar vermez ama akabinde şebekeye bağlı enerji hattında kısadevreye bağlı yangın çıkarmış olabilir.
Özetle bir bilgisayarın patlaması ve yangın çıkarması oldukça düşük bir ihtimaldir. Bu ihtimalin yüzdesini arttıran en büyük etken ucuz güç kaynağı kullanımı . Ucuz elektrik kablosu kullanımı ve bakımsız aktarma organlarıdır . Aktarma organlarında yaşanabilecek olumsuzluklar hakkında daha önce yazdığımız makalede bir yangının kaçınılmaz olacağı yazılmıştır. Elektrik elektronik cihazların sebep olabileceği yangınlar ve alınması gereken önlemler ile ilgili yazıya buradan (bkz: ) http://www.yerelbt.com/bu...varliginizi-kul-edebilir/ ulaşabilirsiniz.Not:Elektrikle çalışan cihazların tümü yangın riski taşımaktadır.
