romalıları tercih edeceğim versus. bütün milletçe savaşı biliyorlar, diplomasiyi biliyorlar, siyaseti biliyorlar, eğlenmeyi biliyorlar. yunanlar ise yaşamları boyunca birlik olamamış spartalılar sayesinde askeriyesi bulunmuş bir millet. askeriye dışında bütün varlıklarını mezopotamya, fenike, anadolu ve mısır'a borçlular. tabi bunları işleyip ilerletmeleri takdire şayan. ancak bunlar olmasaydı hiçlerdi.
kültür meselesi ise normaldir. güney italya'ya bile romalılar "magna graecia" yani "büyük yunanistan" diyordu. akdeniz'deki hâkim kültür yunan kültürüydü. romalıların yazıyı aldığı medeniyet yunanlardı. daha sonra tanrılarını alıp yerelleştirdiler. donanmalarını yunan tipinde yaptılar. sözcük alışverişi üst düzey ve gramer yapısı çok benziyor. yani romalılara baktığımızda önce etrüskleri taklit edip etrüskleri yeniyorlar daha sonra yunanları taklit edip yunanları yeniyorlar. nerede kendi medeniyetinden üstün bir şey varsa alıp yerleştiriyorlar. her fırsatta aşağıladıkları keltlerden bile çok şey kapıyorlar.
yani coğrafi ve siyasi sebeplerden ötürü bu kültür benziyor. ayrıca yunan rahiplerin italya'da tapınaklar kurması, dini ve dili böyle yerleştirmelerinin de etkisi var.
