descartes'ın ruh/cisim dualizmini somutlaştırmak için kendi dilinde "cogito ergo sum" olarak dile getirdiği cümle.
descartes bu cümlede sanıldığı gibi, "düşünme" eyleminin önemini vurgulamak istememiş; ontolojik bir tantlama ile ruh/cisim düalizmini anlatmak istemiştir.
macit gökberk'in ünlü "Felsefe tarihi" kitabında şöyle geçer:
descartes'ın çağdaşlarından gassendi, descartes'ın düşünüyorum öyleyse varım cümlesini saçma bularak; "gezmeye gidiyorum öyleyse varım" da diyebiliriz o zaman, diye eleştirmiştir.
descartes bu sözü, "eğer gezmeye gitmekten anladığımız şey, bedenimizin bir hareketi olarak anlaşılıyorsa bu önerme yanlış olur; ancak gezmeye gitmek eylemini bilincimde duyumsadığım anlaşılıyorsa doğru bir önerme olur; isterse bunun dış dünyada bir karşılığı olmasın veya sadece rüyamda göreyim" diye yanıtlamıştır.
