Organizmada belli bazı hastalıklara karşı bağışıklık(muafiyet) sağlamak için kana verilen ve o hastalığın mikrobu ile hazırlanmış, eriyik. Bazı bulaşıcı hastalıklara yalnız bir defa yakalanıldığı eskiden beri bilinmektedir. Bunun sebebi, hastalığı geçirmekle kazanılan bağışıklıktır. Böyle bir hastalık bir organizmaya sun'i olarak geçirilirse sun'î bir bağışıklık elde edilir. Bunun için de aşı kullanılır. Aşı, vücutta aktif bir bağışıklık meydana getirir.
Aşılar, genel olarak, ya hastalık yapma kuvvetleri azaltılmış mikroplar toksinleri ile yapılır. Başka bir deyimle
aktif bağışıklık meydana getiren aşılar, dolanlı bir şekilde organizmaya verilen, hastalık yapan mikroplardır.
Bunun için genel prensip, hastalık yapan mikrobun, aktif bağışıklık yapacağı organizmaya verilmeden önce bir hayvana verilmek suretiyle küvetinin azaltılmasıdır. Çiçek aşısı, kuduz aşısı, veba aşısı bu yolla hazırlanan aşılardır. Bu tip aşılardan başka salgın tehlikelerinde, geniş çapta bir bağışıklık meydana getirmek için, kolera, tifo gibi salgın hastalıklarda, bu hastalıkların mikroplarını öldürmek suretiyle de aşılar yapılmaktadır.
insan ve hayvan vücuduna girdikle rinde toksin meydana getiren bazı mikroplara karşı (difteri, dizanteri, kızıl) kuvveti giderilmiş halde kendi toksinlerinden yapılmış aşılar da kullanılır.
