feodalite(derebeylik), ilkçağdan farklı bir iktisadi ve sosyal düzene ve o düzeni belirten değerler sistemine sahip düzen bütünüdür. D
değerler sistemin de ise hemen hemen tek başına Hristiyanlık temsil ediyor. kilise, bu temsilcilikte bir aracı rolünde.
ortaçağın sonlarına doğru, hem iktisadi ve sosyal düzende hem de değerler sisteminde köklü değişmeler başalar. batı uygarlığını asıl doğuracak olan da işte bu değişikliklerdir.
feodalitenin doğuşu ve nedenlerinin başında barbar istilalarının yarattığı güvensiz ortam ve de Batı Roma imparatorluğu'nun yıkılışıyla birlikte gelen otoriteden yoksun ortam gelmektedir. bu nedenden dolayı, aynı zamanda siyasal, hukuksal, iktisadi ve sosyal bir rejim olan feodal düzende devlet birliği yoktu. ülkeler birçok beyliklere ayrılmış durumdaydı. siyasal açıdan devlet iktidarının parçalanmış olması ve halkın doğrudan devlete değil de toprak sahibi olan "senyöre" bağlı olması bunun göstergesidir. feodalitenin doğuşundaki diğer nedenler ise ilkçağdan farklı olarak gelişen üretim yöntemleri, bunu takiben köleliğin değişmesiyle oluşan yeni sınıf "serfler" ve toplumdaki himaye ilişkileridir. ayrıca Akdeniz'in kıyılarının islam egemenliği altına girmiş olmasıdır. böylece Akdeniz ticaret yolları bir kısım avrupa ülkelerine kapanmış ve bu ülkelerin Dünya ticaretiyle ilişkisi kesilip içe kapanmasına neden olmuştur. bu durum ise malikane sisteminin gelişmesine ve "para ekonomisi" yerine "aynî" diyebileceğimiz bir ekonominin gelişmesine ve tam anlamıyla tarımsal bir uygarlığın egemen olmasına yol açmıştır.
feodalitede topraklar, "fief sözleşmesiyle" hiyerarşik bir düzene bağlanmıştır. sözleşme iki yanlı olarak senyör ve vasallar arasında gerçeklermiştir. senyör adaleti dağıtma ve koruyuculuk gibi görevlerle yükümlüdür, vasallar ise senyöre karşı hizmet borçludurlar. bu hiyerarşi içinde kral en tepededir, yani senyörler senyörüdür. Bu duruma en güzel örnek Ortaçağdaki Fransa feodal yapısı örnek gösterilebilir.
feodal dönemde sosyal sınıflar, dövüşen soylular, dua eden rahipler ve çalışan köylüler ile serflerdir. bu sosyal sınıflar arasında iktisadi eşitsizlik ve iktisadi eşitsizliği tamamlayan hukuksal eşitsizlik vardır. Ayrıca sınıflar arasında geçişler kast sisteminde olduğu gibi imkansız olmasa da oldukça zordur. soylular ve rahipler ayrıcalıklı sınıflardır. özgür köylüler ve serfler, bütün değerleri yarattıkları halde, üretim araçlarına tam sahip olmadıkları gibi, hukuksal durumda da aşağı durumdadırlar.
feodal dönemin sonuna doğru ortaya çıkmaya başlayan zengin burjuva sınıfı önceki kavramların anlamlarını değiştirecek ve Ortaçağ'ın sonlarına doğru Batı'da kendini gösteren en önemli sınıf olacaklardır.
