Milliyetçiliğin aşırılaşmış ve nefrete dönüşmüş hali, ırkçılıktır.
iki tip milliyetçilikten bahsedebiliriz
1. Fransız tipi milliyetçilik: yurttaşlığa dayalı milliyetçilik. Yani kader ortaklığı, tarihselliğe dayalı ve daha sağlıklı bir milliyetçiliktir. Bağlı olduğun, seni özgür kılan yasaları sevmek anlamına gelir.
2. Alman tipi milliyetçilik: dil, din, ırk ortaklığına bağlı milliyetçiliktir ki, Almanya'yı faşizme kadar götürmüştür.
"Millet" kavramı bugün yazılıp çizilen tarih kitaplarına göre, fransız devrimi sonrasında feodal beylere baş kaldıran burjuvaların; "biz millet adına devrim yapıyoruz." Demesiyle ortaya çıkmış tamamen yapay bir duygudur.
Ancak milliyetçilik bana göre, boğaz köprüsünde gördüğüm o büyük, heybetli dalgalanan Türk bayrağını gördüğümde, damarlarımda akan asil kandır.
Milliyetçilik konulu dersi anlatan hocama; "madem bu duygu yapay ve sonradan üretilmiş bir duygudur, benim bu bayrağı görünce ona hürmeten saygı duruşunda durma isteğim, heyecanlanmam ve gururlanmam neyden sebeptir hocam?" Diye de sormuştum kendisine.
