iowa üniversitesi'nden deneysel ekonomist joyce berg, yaptığı deneyde bir yabancıya para gönderir, çünkü yabancının karşılıklı olarak hareket edeceğine ve onlara daha fazla parayı geri vereceğine inanır. araştırmacı bunu "güven oyunu" olarak adlandırır.
oyun şöyle oynanmaktadır: 1. oyuncuya (a) katılım ücreti olan 10$, 1$'lık banknotlar halinde verilir. a'nın iki seçeneği vardır: bu parayı alıp gidebilir veya kendi belirlediği, bir kısmını iletişim kuramayacağı 2. oyuncuya (b) gönderebilir. b'ye göndermeye karar verdiği meblağ görevli tarafından alınır ve bunun 3 katı b oyuncusuna götürülür. b oyuncusunun ise yine 2 seçeneği vardır: parayı olduğu gibi alabilir veya a'nin güvenine karşılık kendi belirlediği bir meblağı A'ya gönderebilir.
güven oyunun sonuçları:
oyun sonuçlarına göre ortada dönen ortalama para 4.8$ olarak görülmüştür. bangladeş'te yapılan bir başka güven oyununda bireylere 100$ verilmiş. verilen bu miktar para o ülkenin neredeyse kişi başına düşen milli gelir olduğundan ortada dönen paranın etkilenme durumu ölçülmek istenmiştir. sonuçta ise ortada dönen para yine değişmemiştir.
bu oyunun oynanmasındaki temel amaç rasyonel bireyi sınamaktır. öyle ki rasyonel bireyde güven yoktur parayı alıp gidecektir fakat oyundan da anlaşılmaktadır ki ortada dönen para vardır ve bireyler güvenerek bu parayı döndürmektedir.
berg'in abd için yaptığı çalışmada ilk gönderilen miktarın, ortalama %51.6 olduğu görülmüştür. almanya için yapılan çalışmada gönderilen miktarlar %66, fransa için %40'dır. CHAIM FERSHTMAN ve uri gneezy avrupa'da yaşayan aşkenaz yahudilkeri üzerine yaptığı çalışmada ise bu oran %76'dır. Ernst Fehr ve john List'in kosta rika'daki üst düzey yöneticiler ile gerçekleştirilen güven deneyinde, ilk dönreme oranı %59'dur. türkiye'de ise bu oran %30'larda.
ernst fehr'in güven oyununa katkısı ise şu şekilde olmuştur: bireylerin başkalarına güven duyamaya devam etme eğiliminde "oksitosin" adlı hormon devreye girmektedir. zürih üniversitesin'den ernst fehr burundan sprey yöntemi ile deneklere verilmiştir. oksitosin hormonu ile bireylerde artan güven sonucu ortada dönen parada %20 artış olduğu görülmüştür.
