Araştırmalarda; deneyin veya araştırmanın çeşitli aşamalarına ilişkin deneysel bir tasarım veya plan, ya da incelenen süreç veya davranışın bir modeli ( işlemsel şartlandırma paradigması gibi).
Bir sorunun çözümü veya anlaşılması konusunda benimsenen, baz alınan belli bir teorik veya bilimsel yaklaşım (örneğin depresyona yönelik bilişsel paradigma, ya da psikanalitik paradigma gibi).
